Herdenking: Tachtig jaar geleden stortte een Canadese bommenwerper neer bij Schijf
Ad van Uffelen is zeer onder de indruk van de herdenking. Foto: Perry Roovers
Maandagavond 17 juni werd herdacht dat exact 80 jaar eerder een Canadese bommenwerper crashte op de Nederheide bij Schijf. Het kostte drie van de zeven bemanningsleden het leven. Stichting Rucphen Toen en Nu en Heemkundekring Swerter Scive uit Schijf hebben de plechtigheid samen georganiseerd.
Het officiële programma ving aan om half acht ’s avonds bij het monument op de kruising van de Nederheidsebaan en Achtmaalsebaan, op honderd meter van de locatie waar de crash werkelijk plaats vond. Een tafereel op het gedenkteken toont vier parachutes, verwijzend naar de bemanningsleden die de crash overleefden: Tom Inverarity, Jack Dougherty, Fred Haldenby en Edward Downing. Hun drie strijdmakkers Bill Good, Peter Ager en Alfred Boehmer lieten het leven op die dramatische dag.
Neergeschoten in de nacht
De zeven vrijheidsstrijders bemanden een bommenwerper die op weg was naar Sterkrade/Holten, in de buurt van het Duitse Essen. Ze werden echter midden in de nacht beschoten door Duitse vliegtuigen en stortten neer. De vier overlevenden stond nog meer ellende te wachten. Ze vonden een onderduikadres maar werden verraden. Drie van hen werden als krijgsgevangenen meegenomen naar Polen. Het verhaal maakt nog altijd diepe indruk op veel mensen.
Veel delegaties
De bijeenkomst werd maandagavond geopend door Ad van Uffelen. Hij schreef eerder een boek over de crash. Ook aanwezig waren vertegenwoordigers van The Royal Canadian Legion, The Royal British Legion, het college van B&W Rucphen, Stichting Veteranen Rucphen, The Dutch Polar Bears, leerlingen van Daltonschool “De Vindplaats” uit Schijf, vluchtelingen uit Jemen en inwoners van Schijf en buurtschap Nederheide.
Na de opening volgden een gedicht, toespraken van de wethouder en persoonlijke boodschappen van de nabestaanden van de crash. Ook de ceremoniële onderdelen van een herdenking zijn in ere gehouden. Met de Act of Remembrance, The Last Post, een minuut stilte en de Reveille. Er kwamen zelfs drie oude vliegtuigen over, in formatie, exact uit de richting vanwaar in 1944 ook de Canadese Halifax kwam.
‘Bijzonder gevoel’
Na de kransleggingen en de volksliederen van Nederland, Engeland en Canada, sloot Ad van Uffelen de bijeenkomst af. Hij kijkt met gepaste trots terug op de herdenking. “Het is buitengewoon goed verlopen. Het was een bijzonder gevoel.” De opkomst was groot en de herdenking indrukwekkend, vertelt hij.
Ad heeft geregeld contact met de nabestaanden, gaat er soms ook op bezoek, en weet dat ze het zeer waarderen dat hun voorouders niet worden vergeten. En ze zijn niet de enige, weet hij sinds gisteren. Bij de herdenking hielpen vluchtelingen mee, die verblijven in de opvang te Rucphen. Mensen uit Jemen, die aan het oorlogsgeweld daar ontsnapten. “Zij vinden het heel bijzonder dat wij nog steeds onze bevrijders herdenken.”
Vorig jaar werd de onthulling van drie herdenkingsmonumenten in de gemeente Rucphen live uitgezonden op ZuidWest TV. Bekijk de uitzending hier via onze gemist-pagina terug, of direct hieronder.