Huijbergse oud-burgemeester Van Dommelen overlijdt op 86-jarige leeftijd

Ed van Dommelen, de laatste burgemeester van Huijbergen, is zondag op 86-jarige leeftijd overleden. Bijna twintig jaar zwaaide hij de scepter over Huijbergen. De oud-gemeentesecretaris van Philippine, Hooge en Lage Zwaluwe vervulde na zijn burgemeesterschap prominente rollen binnen Huijbergse verenigingen. De bekendste is het voorzitterschap van feestcomité 750 jaar Huijbergen.

In mei 1977 arriveerde Ed van Dommelen, geboren in het Zeeuws-Vlaamse Westdorpe, in Huijbergen als opvolger van burgemeester Van Agtmaal om er vervolgens niet meer te vertrekken. Bijna twintig jaar lang was Van Dommelen de burgervader van het kleine grensdorp. Tot 1980 deed hij dat namens de Katholieke Volkspartij (KVP) totdat die partij opging in het CDA. 

Vacature 

In gesprek met Den Iechtetrekker, het historische jaarboek van dorpskern Huijbergen, blikte Van Dommelen in 2011 terug op zijn tijd als burgemeester van het dorp. ,,Dromen dat ik later burgemeester zou worden, heb ik als kind nooit gedaan”, vertelde hij destijds. 

Op jonge leeftijd startte Van Dommelen als volontair medewerker zijn ambtelijke loopbaan op het gemeentesecretarie in het Zeeuws-Vlaamse Philippine. Na acht jaar verkaste hij samen met zijn vrouw Annie, die hij in Zeeuws-Vlaanderen op de scouting leerde kennen, in 1959 naar de toenmalige gemeente Hooge en Lage Zwaluwe waar hij gemeenteontvanger en waarnemend gemeentesecretaris werd. 

In zijn tijd in Hooge Zwaluwe, waar hij in 1960 in het huwelijksbootje trad, kreeg Van Dommelen interesse in politiek. Binnen de KVP klom hij op van het provinciaal naar het landelijk bestuur waar hij het advies kreeg om te solliciteren voor burgemeester. Een sollicitatie in de buurt van Tilburg liep tot niets uit waarna zijn oog viel op Huijbergen. ,,Naast het burgemeesterschap zat ook de functie van gemeentesecretaris in de portefeuille”, verklaarde Van Dommelen zijn keuze. Op donderdag 15 mei 1977 werd hij officieel geïnstalleerd tot burgemeester van Huijbergen waar hij uiteindelijk tot de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1997 zou blijven. 

Amerikaanse kruisraketten 

In 1979 was zijn Huijbergse woning gereed waarna hij met zijn gezin zijn intrek nam. ,,West-Brabant en Zeeuws-Vlaanderen lijken qua gemoedelijkheid op elkaar, we voelden ons meteen thuis”, vertelde hij daarover. Voor Van Dommelen was Huijbergen dan ook geen onbekend terrein. Als verkenner kwam hij geregeld in het grensdorp, tijdens zijn dienstplicht lag hij gelegerd op vliegbasis Woensdrecht, op steenworp afstand van het dorp. 

Misschien wel het grootste agendapunt in zijn termijn als burgemeester ging over de vliegbasis. Begin jaren tachtig werd bekendgemaakt dat Amerikaanse kruisraketten gestationeerd zouden worden op de vliegbasis die deels op Huijbergs grondgebied ligt. Samen met burgemeester Jan de Leeuw van de toenmalige gemeente Woensdrecht, de commandant van de vliegbasis, Officier van Justitie en politie trok hij zowat dagelijks op om de activisten in toom te houden. ,,Op dat moment voelde ik me niet op mijn gemak”, herinnerde de oud-burgemeester zich. ,,Eerst liepen we door de activisten heen, vervolgens werden we met een politiebusje vervoerd, maar de stenen vlogen tegen de ruiten aan. Op een gegeven moment zijn we met een helikopter heen en weer gevlogen om de veiligheid te waarborgen.” 

Vernieuwd dorpscentrum 

Met Van Dommelen aan het roer veranderde het dorpscentrum van Huijbergen drastisch. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig lag Huijbergen pal op de sluiproute tussen de havens van Rotterdam en Antwerpen. Voor de oud-burgemeester was de maat vol. De provincie, tevens beheerder van de doorgaande wegen, moest ingrijpen om onder meer de veiligheid van de schoolgaande kinderen te garanderen. Uiteindelijk droeg de provincie de weg met een geldbedrag van een miljoen gulden over aan gemeente Huijbergen om de situatie te verbeteren.

Van Dommelen stelde een naar eigen zeggen ‘stevige commissie’ aan om de situatie zienderogen te verbeteren. ,,Ideeën als een voetgangerstunneltje of stoplichten werden geopperd, maar dat kwam het aanzien van het dorp niet ten goede.” De conceptplannen stuitten op verzet van voornamelijk de Huijbergse horeca die voor een teruglopende klandizie vreesde. In 1990 werden de werkzaamheden uiteindelijk afgerond. Van Dommelen blikte in Den Iechtetrekker terug op deze tijd: ,,Ik begrijp de kritiek. Onze gemeente was een van de eerste in de regio die met verkeersbelemmerende maatregelen kwam zoals wegversmallingen en rotondes. Dat was even wennen. Maar het doel was gelukt: het vrachtverkeer nam af en Huijbergen kreeg een van de mooiste dorpskernen.” 

Asielzoekerscentrum 

Een ander pittig dossier dat Van Dommelen op zijn bord kreeg was de komst van een azc (asielzoekerscentrum) in het dorp. Het COA (Centrale Opvang Asielzoekers) had een akkoord met de Huijbergse broedergemeenschap bereikt om in 1990 een groot aantal asielzoekers in het klooster te plaatsen. De voorlichtingsavond van het COA in Huijbergen liep uit tot een ‘griezelige avond’, zo typeerde Van Dommelen in Den Iechtentrekker. ,,Ik schaamde me voor wat er die avond is geroepen”, gaf de oud-burgemeester aan. ,,De Kloek (het multifunctionele centrum) zat afgeladen vol, mensen die niet binnen konden stonden buiten met hun gezicht tegen het raam gedrukt en te schreeuwen.” Kort daarop besloten het COA, de broedergemeenschap en het gemeentehuis van de plannen af te zien. 

In 1997, vlak na de gemeentelijke herindeling, kwam het azc er alsnog in Huijbergen. ,,Het dorp liet zich van haar beste kant zien”, bewonderde de oud-burgemeester. ,,De bewoners waren heel begaan met de asielzoekers. Veel Huijbergenaren waren kind aan huis bij de asielzoekers en andersom waren de asielzoekers vlug geïntegreerd in de Huijbergse samenleving.” 

750 jaar Huijbergen 

Op 31 december 1996 droeg de oud-burgemeester zijn gemeente over aan de nieuwe gemeente Woensdrecht. Hoewel Van Dommelen graag had gezien dat zijn gemeente bleef bestaan, was hij realistisch: de wens van de provincie om grote gemeenten te vormen zorgde ervoor dat kleine gemeentes zoals Huijbergen kwamen te vervallen. Met de herindeling kwam zijn positie als burgemeester eveneens te vervallen, waarna zijn ambtelijke loopbaan, op een waarnemend burgemeesterschap in Rucphen na, ten einde was. 

Van Dommelen was in Huijbergen naast burgemeester een graag geziene inwoner. Dorpsbewoners omschrijven hem als bevlogen, benaderbaar en een visionair. Na zijn burgemeesterschap was Van Dommelen aangesloten bij talloze verenigingen en evenementen, waarvan het meest bekende voorbeeld het voorzitterschap van het feestcomité achter de evenementen van 750 jaar Huijbergen is. 

Van Dommelen was al enige tijd ziek en overleed zondag op 86-jarige leeftijd.