Bergse raad draait bezuiniging van anderhalf miljoen terug: ‘Samen op reis in sociaal domein’

De gemeenteraad van Bergen op Zoom heeft donderdagavond de begroting voor 2025 vastgesteld. PvdA/GroenLinks, D66, GBWP en Bergs Collectief dienen daarbij echter een wijzigingsvoorstel in. Zij willen een bezuiniging van 1,5 miljoen euro op het zogeheten voorliggend veld, het verenigingsleven dat ondersteuning biedt aan inwoners, terugdraaien. Nadat wethouder Van Aken dit voorstel verwelkomt (“die omarmen wij”), weten de indieners een nagenoeg volledige raadsmeerderheid mee te krijgen – alleen BvB stemt tegen.

Voor 2025 stellen de partijen voor om deze kosten te dekken uit de positieve financiële resultaten van de septembercirculaire (een tussentijdse rapportage van het Rijk over de uitkeringen aan de gemeenten) en het resterende begrotingssaldo. Voor de jaren vanaf 2026 willen de indieners de dekking halen uit de begroting.

Duurzame ondersteuning

Daarnaast krijgt het college de opdracht om nog deze maand de raad een uitvoeringsplan te presenteren, op basis van een rapport dat onderzoeksbureau Radar Advies heeft uitgevoerd. Dit plan moet inzicht geven in het benodigde transformatiebudget, met daarbij verschillende mogelijkheden voor financiering. Het doel van deze aanpassingen is “om financiële ruimte te creëren en tegelijkertijd te investeren in duurzame ondersteuning” voor de inwoners van Bergen op Zoom.

Jaren aankijken tegen zakken

“Bedankt voor een sluitende begroting”, zo richt Ronald van Oosterhout (Samen0164) zich tot het Bergse college. “Als we het toch over jeugdzorg hebben, zien we een structurele overschrijding van zeven miljoen, en een overschrijding van 3 miljoen op Wmo.” En dat komt niet overeen met de druk op de zorgvoorzieningen – merkt Van Oosterhout op. Wat betreft de woningbouwambities, zevenduizend woningen vóór 2040, vindt hij deze “niet realistisch, zeker gezien de afnemende beroepsbevolking.” Verder vreest het raadslid dat het herstel van de Bergse kademuren nog lang op zich laat wachten. “We zullen nog jaren tegen de witte zakken moeten aankijken”, voorspelt hij.

GBWP-voorman Arjan van der Weegen verzet zich tegen “het onzalige plan” van de landelijke overheid om de btw op sport te verhogen naar 21 procent.

Imago van schuldenstad

De VVD vindt dat Bergen op Zoom af moet van het imago als ‘schuldenstad’. Fractievoorzitter Jim Bernaards benadrukt dat het niet vanzelfsprekend is dat overtollige middelen direct naar het sociaal domein gaan. Ook wijst hij op het belang van strategisch vastgoedbeheer: “We moeten moeilijke discussies over het gebruik van het Markiezenhof niet uit de weg gaan.” Daarnaast noemt hij parkeerproblemen en de leegstand in de binnenstad als grote ergernissen van bewoners.

Afbraak jeugdbeleid

Adam Ahajaj (GroenLinks-PvdA) benadrukt de problemen in wijk Noordgeest: “Onze wijk staat er weer mooi op”, merkt hij cynisch op. De overlast die landelijke aandacht trok, zette Bergen op Zoom destijds negatief op de kaart. Tegelijkertijd uit hij zorgen over “de afbraak van het jeugdbeleid”. “Belangrijke inloopfuncties van GGZ en WijZijn verdwijnen, waardoor we geen zicht meer hebben op wat er in de samenleving gebeurt.”

GroenLinks-PvdA wil daarom werk maken van de vernieuwing van het sociaal domein. Ahajaj legt uit: “We moeten van maatwerkvoorzieningen naar het voorliggend veld. Een wijkgerichte aanpak is essentieel. Alle signalen staan op groen om aan de slag te gaan met deze broodnodige vernieuwing.”

Hofjes tegen eenzaamheid

CDA/V-BoZ pleit voor meer aandacht voor senioren bij nieuwbouwprojecten. “Bouw meer hofjes om eenzaamheid te voorkomen,” zegt Jaap van Dam. Ook hij benoemt de overlast in Noordgeest en wijst erop dat een derde van de bijstandsgerechtigden niet inzetbaar is op de arbeidsmarkt. “Misschien kunnen zij iets betekenen voor het verenigingsleven,” suggereert hij. Daarnaast hoopt zijn partij dat er budget wordt gevonden om de verlichting langs het Bergse deel van het snelfietspad af te ronden.

Bewoners in tranen

Ufuk Cuman (D66) benadrukt dat het niet alleen om de cijfers gaat. “We zitten hier om maatschappelijke problemen op te lossen. Het draait niet om wie gelijk heeft, maar om wat we samen kunnen doen voor onze stad.” Over de overlast in Noordgeest is hij duidelijk: “Bewoners in tranen door overlast, dat mag niet meer gebeuren.” Wat betreft het huisartsentekort, merkt hij op dat het college inmiddels “vaker in beeld is dan het gemiddelde Kamerlid.”

Markiezenhof

Ook op cultureel gebied is er onzekerheid, bijvoorbeeld bij de reorganisatie van het Markiezenhof. “Inwoners willen weten waar ze aan toe zijn,” zegt Julien Voets (Lokaal Realisme). Hij wijst erop dat hetzelfde geldt voor leden van sportverenigingen. Zijn partij kiest ervoor geen amendementen of moties in te dienen. “We zien liever dat de afspraken uit het bestuursakkoord worden nagekomen.”

Migrantenvrouwen

Souhail Soutou (Bergs Collectief) vraagt aandacht voor kwetsbare groepen. Hij noemt een voorbeeld uit Almere, waar een pilotproject succesvol migrantenvrouwen betere kansen biedt in de samenleving. Volgens hem kan Bergen op Zoom hiervan leren.

Malafide zorgbedrijven

Louis Wijten (Lijst Linssen) steunt het wijzigingsvoorstel, voor meer geld naar het sociaal domein, niet: “Wij zijn tegen doelgroepenbeleid”, aldus Wijten. Voor de SP heeft zorgbeleid juist prioriteit – zegt raadslid Theo de Jong. Tegelijk constateert hij dat er tal van malafide zorgbedrijven in Bergen op Zoom actief zijn, die wél geld opstrijken maar geen zorg leveren. Wat betreft woningbouw is het voor de SP ook ‘bouwen, bouwen, bouwen’ en voor de werkgelegenheid is méér duurzame bedrijvigheid nodig – waarin Bergen op Zoom volgens De Jong extra moet investeren. En sport is een basisvoorwaarde: “Iedereen heeft het recht om te mogen sporten.”

Huisartsenzorg

Maikel de Bekker (BvB) wil af van de afspraken met het COA, om ruim driehonderd vluchtelingen te vestigen bij Plein XIII. Daarnaast vraagt het raadslid zich af of de woningbouwambities van de gemeente niet té ver gaan. “Is er wel goed nagedacht over wat dit betekent voor onder meer de huisartsenzorg”, zegt hij. Ook wil hij een aanpak om de frauduleuze zorgbureau’s, die Wmo-geld misbruiken, buiten de deur te houden. De Bekker dient daarover een motie in, samen met de SP.

Reactie college

Financieel wethouder Joost Pals beaamt dat de gemeente Bergen op Zoom de laatste jaren flink heeft gespaard en kunnen aflossen op de miljoenenschuld. Maar er komt financieel zwaar weer aan, merkt de lokale bewindsman op. Hij is dan ook ‘gematigd positief’, zegt Pals: “Er gebeuren goede dingen, maar we zijn er nog niet.” Wat betreft de bouwplannen bij de Binnenschelde, inclusief het al dan niet maken van een doorsteek naar het Zoommeer, zal het college “dit goed doorrekenen”, zegt hij.

Samen op reis

Joey van Aken (sociale zaken) is blij dat de raad zo betrokken is bij het sociaal domein. “Het geeft aan dat u als raad samen met het college op reis wil gaan, naar de transformatie van het sociaal domein.” Het amendement van de vier partijen komt het college gelegen én biedt komend jaar financiële ruimte, maar tegelijk kan Van Aken de raad niet zeggen “hoeveel die reis uiteindelijk zal kosten.” De motie van BvB om de de afspraken met het COA terug te draaien, kan hij niet steunen.

Samenwonen en bijstand

Dominique Hopmans komt volgend jaar met nieuwe regels over samenwonen in de bijstand. “Als je verliefd bent en je zit in de bijstand, kan je niet gaan samenleven zonder je uitkering te verliezen. En dat willen we zien te voorkomen.”

Jonge huisartsen aantrekken

Letty Demmers is het roerend eens met GBWP om een lobby te voeren tegen de landelijke btw-verhoging. Ook zij reageert op de verschraalde huisartsenzorg. “Zevenduizend inwoners zijn verstoken van deze zorgen. We hebben in Den Haag gesprekken gevoerd met de landelijke huisartsenvereniging. We kunnen als gemeenten niet de rol van artsen overnemen maar we kunnen wél kijken hoe we meer nieuwe, jonge huisartsen naar Bergen op Zoom kunnen halen.” De minister belooft óók te kijken naar de verdere druk op huisartsenzorg bij de groei van wijken, zegt Demmers in een reactie op de vragen van BvB – over de bouwplannen bij Waterfront.

Kademuren

Hans-Peter Verroen zegt over de kademuren dat er volgend jaar in elk geval een bedrag van een half miljoen is opgenomen in de begroting om de werkzaamheden voor te kunnen bereiden. Een plan voor een mobiliteitsvisie -hoe gaat Bergen om met vervoer- is in voorbereiding maar Verroen wil daarvoor geen proefpilots uitvoeren, antwoordt hij op vragen van Jim Bernaards (VVD).

Veiligheid en zorg

Burgemeester Margo Mulder komt terug op de wijkproblemen met overlast, in onder meer Noordgeest maar ook Plein XIII. “Met veiligheid aan het eind ben je er alleen niet. Het gaat ook om een combinatie met zorg.” En als praten niet meer helpt, zijn er mogelijkheden zoals een bedelverbod en gebiedsverbod.

Stemming begroting

De gewijzigde Programmabegroting 2025-2028 is uiteindelijk aangenomen door de gehele raad, uitgezonderd de twee raadsleden van BSD en  de eenmansfractie BvB.

Moties

Vervolgens zijn diverse moties in stemming gebracht: de moties ‘Verlicht de druk op verenigingen’, ‘Onderhoud civieltechnische kunstwerken’ en ‘Zorgfraude’ zijn aangenomen. De motie “Cancel de overeenkomst met het COA’ is verworpen. Een motie ‘Motie echtparen van uitkering naar werk begeleiden’ is door de indieners tijdens de beraadslagingen weer ingetrokken.