Beter zorgen voor arbeids­migranten in de regio: Stappen in de juiste richting

“De economie is nu eenmaal ingericht op arbeidsmigratie”, stelt de Steenbergse wethouder Nadir Baali. En dat blijft nog wel even zo. Pas als technologie allerlei werkzaamheden gaat overnemen wordt dat anders, is zijn verwachting. Voor nu is een serieus deel van de bedrijvigheid afhankelijk van de arbeidsmigrant. Dan moet je ook goed voor die mensen zorgen, vindt hij.

Nadir is als wethouder volop betrokken bij alle facetten die te maken hebben met arbeidsmigranten. Hij heeft in dat kader ook elders een belangrijke rol. Bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zijn alle gemeentes in Nederland aangesloten en ook daar ontfermt bij zich over het wel en wee van deze grote groep mensen. “Ik ben gevraagd om één van de kartrekkers te zijn op het gebied van arbeidsmigratie.”

Hij zit in een commissie met nog drie wethouders; die van Rotterdam, Den Haag en Amsterdam. Nadir noemt zichzelf “een beetje vreemde eend in de bijt” tussen die bestuurders van grote steden, maar geeft meteen aan dat juist die input vanuit minder grote gemeentes wel heel belangrijk is omdat daar soms andere vraagstukken spelen. “Dat betekent dat ik ongeveer vier keer per jaar met de bewindspersonen aan tafel zit.” Daar is de minister van Sociale Zaken bij, maar ook geregeld die van Wonen, of in plaats daarvan een staatssecretaris. Er wordt dan onderhandeld over arbeidsmigratie, van de verantwoording die een gemeente heeft tot budgetten én landelijke aanpak.

Meerdere initiatieven

Regionaal wordt al het nodige gedaan, vertelt de bestuurder. Hij wijst op het Informatiepunt West-Brabant en een lokale pilot in Roosendaal met een opvang waar dakloze arbeidsmigranten ’s winters terecht konden. In het tweede jaar stapte de hele regio in dat initiatief, ook financieel. “We kunnen ze niet op straat laten slapen.” Tegelijk is Nadir zeker niet naïef en zich ervan bewust dat dit wel gebeurt. Mede daarom maakt hij zich er hard voor dat dit verandert. Ook andere gemeenten zien in dat het anders moet. Maar er moet méér gebeuren, benadrukt hij.

“Het liefst ga je terug naar de bron.” Door bijvoorbeeld te zorgen dat iedereen goed geregistreerd staat en dat uitzendbureaus hun verantwoordelijkheid nemen. “Daar zijn nu allerlei wetten voor in de maak.” Die mogen van de VNG behoorlijk streng, vertelt de wethouder. Dat maakt handhaven en borgen van goede werk- en leefomstandigheden alleen maar eenvoudiger. Wel zal er voor de uitvoering dat eveneens voldoende budget moeten komen.

Bovengemiddeld

Volgens de zeer betrokken bestuurder is deze regio bovengemiddeld op de goede weg. Onlangs was Eddy van Hijum, de nieuwe minister van Sociale Zaken, op bezoek in de regio. Nadir was erbij en vertelde hem: “Als er één regio is waar we het goed zouden kunnen doen voor arbeidsmigranten, is het wel West-Brabant.” Een jaar eerder kwamen de wethouders van Rotterdam en Den Haag kijken bij Stella Maris, het pension bij Welberg. Ze waren onder de indruk van hoe dat hier is georganiseerd. Door goede afspraken te maken -met niet alleen gemeenten onderling, provincie en het rijk maar ook werkgevers- is een hoop bereikt, aldus Nadir.

Meer plannen

Nieuw is een samenwerking waarbij alle gemeenten in West-Brabant gezamenlijk gaan kijken naar de handhaving, registratie, veiligheid, huisvesting en eventuele malafide praktijken of misbruiken. Daar worden ook onder meer de Arbeidsinspectie, Belastingdienst en ministeries bij betrokken. “Als je érgens een beeld zou moeten kunnen krijgen, dan is het wel hier.” Er is al verbetering overigens, benadrukt Nadir. Maar het moet nog veel beter worden. Daar moeten die aankomende wetten bij gaan helpen.

Lokaal voorlichten

Ondertussen zit zijn gemeente echter niet stil. Gemiddeld verblijven hier zo’n 1300 arbeidsmigranten. Om het hen wat makkelijker te maken is er nu de brochure ‘Welkom in de gemeente Steenbergen’, beschikbaar in vier talen. Met daarin basisinformatie die deze mensen wegwijs maakt binnen de gemeente en ze vertelt over allerlei instanties die van pas kunnen komen. De eerste exemplaren zijn op dinsdag 16 juli overhandigd aan vertegenwoordigers van uitzendbureaus.

Het idee is om ze via deze organisaties te verspreiden onder de doelgroep. Op de vraag of hij denkt dat al die bedrijven dat ook doen, geeft Nadir eerlijk aan dat niet te verwachten. “Maar die mensen hebben onderling ook contact en kunnen zo elkaar informeren.” Verder hoopt hij dat er in een later stadium tevens een app wordt gemaakt met hetzelfde doel. En hij hoopt nog even verder: Nog mooier zou zijn als ook de andere West-Brabantse gemeentes dit oppakken.

Deze productie kwam mede tot stand met behulp van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten en het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.