Burgemeester Steenbergen in gesprek met Pieter van Vollenhoven over herinvoering wijkpolitie

In een adviesrapport aan de Tweede Kamer pleit Pieter van Vollenhoven voor de herinvoering van de wijkpolitie. Daarmee moet het lokale gezag van de burgemeester – als eerstverantwoordelijke voor openbare orde en veiligheid – worden herstelt. Burgemeester Ruud van den Belt van de gemeente Steenbergen staat pal achter dit advies. Ook zou het naadloos aansluiten op het huidige samenwerkingsverband in de gemeente waarbij BOA’s en het Ernaartoe-team en politie samenwerken. Van Vollenhoven en Van den Belt gingen hier maandag over in gesprek met elkaar.

Van Vollenhoven windt er in zijn rapport geen doekjes om. De Nationale Politie, zoals die nu functioneert, schiet volgens hem tekort als het gaat om het betrekken van burgemeesters bij beslissingen over de capaciteit en inzet van politie. “De Nationale Politie is opgezet met het idee dat het efficiënter zou zijn, maar het is nooit gebaseerd op de daadwerkelijke behoefte van burgemeesters en officieren van justitie”, legt hij uit. “Burgemeesters, vooral in middelgrote en kleine gemeenten, voelen zich machteloos. Het gezag ligt niet meer bij hen, terwijl zij verantwoordelijk zijn voor de openbare orde.”

Wijkteams

Van Vollenhoven pleit daarom voor vaste wijkteams. “Een burgemeester met bijvoorbeeld 20.000 inwoners zou standaard toegang moeten hebben tot een team van wijkagenten. Dat biedt hen de middelen om hun taak effectief uit te voeren”, zegt hij. Van den Belt onderschrijft dit volledig: “Wij merken ook dat wijkagenten steeds vaker worden weggeroepen voor landelijke taken, zoals bij grote evenementen in de randstad. Dat gaat ten koste van de veiligheid in onze eigen wijken.”

Steenbergen als voorbeeld

In Steenbergen is er al een stap gezet richting een wijkgerichte aanpak. Van den Belt noemt het de Blauwe Gang, een samenwerkingsverband tussen BOA’s, het Ernaartoe-team en de politie. “Op deze manier proberen we het capaciteitsprobleem van de politie te compenseren”, zegt hij. “Maar laten we eerlijk zijn: een BOA heeft niet dezelfde bevoegdheden als een wijkagent. De aanwezigheid van wijkagenten in de wijk is essentieel.”

Van Vollenhoven ziet in deze aanpak een voorbeeld dat ook op grotere schaal kan worden toegepast. “De samenwerking tussen verschillende veiligheidsteams spreekt mij zeer aan. Dit model biedt een basis om op voort te bouwen, vooral in gemeenten die niet tot de grote steden behoren”, zegt hij. Beide heren spraken de ambitie uit om Steenbergen als pilotgemeente in te zetten voor de herinvoering van de wijkpolitie.

NAVO-top

In juni 2025 komen wereldleiders en delegaties uit verschillende landen samen in het World Forum in Den Haag. De zorgen die Van den Belt heeft, maken goed duidelijk wat zijn bezwaren zijn: “Bij grote landelijke evenementen, zoals de NAVO-top in Den Haag volgend jaar, worden wijkagenten massaal ingezet. Dat betekent dat wij hier wekenlang zonder politie zitten. Dat is voor een gemeente als Steenbergen simpelweg niet houdbaar.”

Plattelandsgemeenten worden aantrekkelijker voor criminelen

De schaalvergroting bij de Nationale Politie is volgens de burgemeester één van de oorzaken van deze problemen. “Wat goed bedoeld was, is nu doorgeslagen. De capaciteit wordt vooral ingezet in de Randstad, terwijl plattelandsgemeenten juist aantrekkelijker worden voor criminelen”, zegt hij. “Onze regio tussen Rotterdam en Antwerpen wordt steeds interessanter voor criminelen. We hebben hier de capaciteit nodig om dat aan te pakken.” Volgens hem wordt er hard gewerkt wordt er hard gewerkt om de capaciteitsprobleem bij de politie op te lossen. “Alleen dat heeft wel tijd nodig. Maar in de tussentijd moeten we wel iets.”

Blauw hart

Het bezoek van Van Vollenhoven wordt door Van den Belt als zeer positief ervaren. “Hij heeft een blauw hart en een warm hart voor burgemeesters”, zegt de burgemeester met een glimlach. “Zijn betrokkenheid en expertise geven ons het gevoel dat we gehoord worden.” Samen willen ze nu in gesprek met de minister van Binnenlandse Zaken om steun te krijgen voor een pilot in Steenbergen en de omliggende regio.