Door een beroemde moord heet Ruigenhil nu Willemstad

Volgende maand is het precies 440 jaar geleden dat Willem van Oranje werd vermoord. En daar begint het verhaal hoe Ruigenhil officieel Willemstad werd. Want in de 16e eeuw ontstond op de plek in West-Brabant waar nu Willemstad ligt, het dorpje Ruigenhil. Voor die tijd was er ook al bewoning in dit gebied, zelfs al duizenden jaren geleden. Het mannetje van Willemstad is daar het bewijs van.

Na een veldslag bij Steenbergen in 1583, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, namen de Spanjaarden Steenbergen in. Deze veldslag gebeurde op de plek waar tegenwoordig het buurtschap Klutsdorp ligt, ten noordoosten van het dorp Lepelstraat.

Versterking Ruigenhil

De prins, staatsman en legeraanvoerder Willem van Oranje zag de inname van Steenbergen door de Spanjaarden als een grote bedreiging voor Holland. Ook hadden de vijandelijke Spaanse troepen een groot deel van West-Brabant veroverd. Hierdoor liet de Prins van Oranje het dorp Ruigenhil omwallen en versterken tot vesting. Dit besluit nam hij voornamelijk om de zuidgrens van Holland te kunnen beschermen. Zo werd Ruigenhil een zeer belangrijk strategisch gelegen dorp aan het Volkerak en het Hollandsch Diep.

De Spanjaarden komen dichterbij

Niet alleen militairen moesten in die tijd de vesting verdedigen, maar alle mannen in de leeftijd van 18 tot 60 jaar werden verplicht om wachtdiensten te doen op de versterkte wallen en op de dijken. Op het Hollandsch Diep en op de Mark-Dintel was bovendien altijd een bewapend schip aanwezig. En die verdediging was hard nodig omdat het Spaanse leger oprukte naar de grens met Holland.

Zoon Maurits

Terwijl het Spaanse leger steeds meer gebied veroverde in Brabant werd op 10 juli 1584 Willem van Oranje vermoord in Delft. Zijn dood was een schok voor de opstand tegen Spanje, ook in ‘Willems stad’, Ruigenhil. Zijn zoon, prins Maurits, volgde hem op en ging verder met de ontwikkelingen van zijn vader.

Willems stad

“Maurits heeft veel voor Willemstad betekend en de stad op de kaart gezet”, zegt Erica Moorman, stadsgids in Willemstad en gastvrouw bij het Mauritshuis. “Prins Maurits gaf ook opdracht tot de bouw van een jachtslot en buitenverblijf”, vertelt ze. Dit werd vele jaren later het Mauritshuis. “Uiteraard is Willem van Oranje ook te zien bij ons, we hebben hier ook een portret van hem hangen. Maar natuurlijk is het logisch dat het meer over zijn zoon Maurits gaat hier in het Mauritshuis”, zegt Moorman. En dat is natuurlijk begrijpelijk, want het was tenslotte prins Maurits zelf die in 1585 de plaats stadsrechten verleende. En daarmee werd Willemstad, de stad van Willem, officieel geboren.