Duurzame strokenakkers: terug naar de teelt van toen

De West-Brabantse akkers vormen vaak een eentonig beeld van eindeloze vlaktes met één enkel gewas, zover het oog reikt. Mogelijk komt hierin verandering. Want op een perceel van akkerbouwer Eugene van den Eijnden wordt sinds dit jaar een proef uitgevoerd met strokenteelt: tien stroken met verschillende gewassen, van elk zes meter breed, vormen een gevarieerde waaier in het landschap. En de natuur kan er goeddeels haar gang gaan. Eigenlijk weer terug, zoals het ooit was.

Op een gebied van twaalf hectare bij de Dassenberg, op de grens van Halsteren en Steenbergen, ligt het strokenperceel verborgen tussen de bossen. Vanuit de lucht is goed te zien hoe de gewasstroken op elkaar aansluiten. Zoals bieten, luzerne, haver en gerst. Enkele stroken met graan zijn inmiddels al gerooid, de stoppels van de stelen steken nog uit het zand omhoog.

Project met HAS en CZAV

De proef is ontstaan als studieproject van een groep studenten van de HAS in Den Bosch, in samenwerking met cooperatie CZAV en agroindustriele bedrijven zoals suikerproducent Cosun Beet Company in Dinteloord. “Daar gaat de luzerne naar toe, voor de eiwitten”, zegt Van den Eijnden. Sinds vorig najaar heeft Cosun Beet Company een aparte eiwit-onderzoeksfacilieit als onderdeel van de zogeheten ‘eiwittransitie’: plantaardige vleesvervangers als alternatief voor dierlijke producten. Zo kan Brabant werken aan een kleinere veestapel met minder CO2-uitstoot: dat komt uiteindelijk mens, natuur én dier ten goede.

Terugdringen middelengebruik

Maar de strokenteelt is vooral opgezet om het bestrijdingsmiddelengebruik terug te dringen. Minder glycofaat, het werkzame middel dat in de landbouw vooral gebruikt wordt om plantenresten te vernietigen. Een middel dat een donkere keerzijde heeft, met een verwoestende werking op de biodiversiteit. Door jarenlang middelengebruik is bijvoorbeeld de bijenstand enorm teruggelopen. Bij de strokenpercelen krijgt de natuur echter alle ruimte. En dat is ook te zien, door de vele koolvlinders of ‘witjes’ die rondom de planden fladderen.

Strokenteelt de toekomst?

Het project is dit voorjaar van start gegaan en neemt al met al zeven jaar in beslag. En of er straks méér van deze akkers te zien zijn in het West-Brabantse landschap? “Dat zal de praktijk moeten uitwijzen”, zegt akkerbouwer Van den Eijnden. “Ik heb er goede hoop op. De kwaliteit van de eerste oogst valt zeker niet tegen, ondanks de droogte van deze zomer.”