Eefke (16) kreeg de diagnose autisme: ‘Ik voelde me beter begrepen’

Het was afgelopen week de ‘Week van Autisme’ en daarbij werd aandacht gevraagd voor mensen met autisme. In de bioscoop in Roosendaal zijn verschillende filmpjes getoond van mensen met autisme. Eén van hen is de 16-jarige Eefke Heirbaut uit Roosendaal. Donderdagavond schoof ze aan bij de ZuidWest TV-talkshow M2.

Eefke vindt het belangrijk dat mensen met autisme hetzelfde worden gezien als mensen die geen autisme hebben. “Ik streef heel erg naar een maatschappij waarin iedereen gewoon gelijk is”, zegt ze. Daarom heeft Eefke een belangrijke les voor iedereen die omgaat met mensen die autisme hebben: “Dat je ons niet behandelt als dom of minder, maar gewoon als mens.”

Creatief

De diagnose autisme is heel breed en bij elk persoon komt dat op een andere manier tot uiting. Sommige mensen zijn bijvoorbeeld heel goed in wiskunde, anderen zijn juist heel creatief. Dat laatste is het geval bij Eefke. Ze schrijft haar eigen poëzieverhalen en acteert in toneelstukken. “Dat is het mooie eraan. Het komt in allerlei manieren naar voren.”

Over het algemeen hebben mensen met autisme vaak moeite op sociaal gebied. “Ik vond het vroeger moeilijk om vrienden te maken”, legt Eefke uit. Ook teveel prikkels zijn voor mensen met autisme vaak lastig. Dat merkt Eefke bijvoorbeeld op school, waar ze momenteel in vier havo zit op het Jan Tinbergen College in Roosendaal. “Bijvoorbeeld te fel licht, teveel geklets of harde geluiden.” Op zo’n moment kan het soms even te veel worden.

Voor die momenten heeft de school een speciaal ’time-out lokaal’ ingericht. Daar kan ze zich even terugtrekken als ze even tot rust wil komen. “Dan kan je tekenen, muziek luisteren of een boek lezen.” Daarnaast heeft Eefke altijd haar koptelefoon bij zich. “Die mag ik ook opzetten om naar muziek te luisteren en dat helpt mij heel erg.”

Beter begrijpen

Op haar veertiende kreeg Eefke de diagnose autisme en vanaf dat moment vielen dingen op zijn plek. “Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik nergens bij hoorde. Ik voelde me heel erg anders dan ‘normale’ mensen.” Na haar diagnose kwam ze in gesprek met leeftijdsgenoten die in dezelfde situatie zitten als zij. Dat was voor haar heel fijn. “Ik voelde me beter begrepen.”

Ook zit Eefke bij Pauzepunt in Roosendaal. Dat is een atelier waar jongeren tot rust kunnen komen. Ze kunnen verschillende creatieve dingen doen zoals tekenen, schilderen of kleien. “Maar het allerfijnste vind ik dat er leeftijdsgenoten zijn die hetzelfde zijn als ik. Dan kan je zijn wie je bent en dat is zo fijn.”

Soms ook moeilijk

Ook voor de ouders van Eefke gaf het rust toen ze wisten dat hun dochter autisme heeft. Ze hebben samen veel meegemaakt, zowel goed als minder goed. Het was ook voor hun een stukje herkenning. “Eefke leerde begrijpen hoe haar hoofd werkte en dat is het belangrijkste”, zegt haar moeder.

Een aantal jaren terug heeft Eefke het heel zwaar gehad, omdat haar favoriete geschiedenisdocent overleed aan kanker. Mensen met autisme kunnen namelijk heel erg gehecht raken aan een bepaald persoon. Die geschiedenisdocent was zo iemand voor Eefke. “Het gemis was heel groot. Ik raakte in een depressie en werd ook suïcidaal.” Haar emotie was toen heel erg sterk. Praten over deze docent in de verleden tijd vindt Eefke nog altijd heel moeilijk. “Ik zal altijd een stukje van haar meenemen.”

Een houvast voor Eefke is haar pop uit een game die ze graag speelt. “Mijn ouders weten dat ik daar veel te veel geld aan heb uitgegeven”, lacht ze. Maar het karakter betekent veel voor haar. “Ik kan me heel erg thuis voelen in zo’n karakter. Het geeft me rust.”

Toekomst

Volgend jaar doet Eefke haar examen en ze heeft al wel een idee wat ze daarna wil gaan doen. “Ik wilde graag geschiedenisdocent worden, maar ik zou ook wel iets in de zorg willen doen of iets met acteren.” Ze heeft gelukkig nog even de tijd om daar over na te denken.

Waar ze tot nu toe het meest trots op is? “Mijn acteren en mijn gedichten.” Zo las ze onlangs een eigen geschreven gedicht voor bij het gemeentehuis. Na afloop kwamen mensen naar haar toe om te zeggen: ‘Eefke jij begrijpt het gewoon’. “Dat was zo fijn om te horen. Dat je mensen een stuk acceptatie kan geven.”