Een conflict met je huisarts? Dan heb je een probleem…

Er is in deze regio een tekort aan huisartsen. Wie er een zoekt kan het daar behoorlijk lastig mee hebben. Een 83-jarige inwoner van Bergen op Zoom weet er alles van. Hij heeft een conflict met zijn huidige dokter en kan nergens anders terecht, er klopt alleen iets niet aan de redenen die daarvoor worden opgegeven.

Het kan natuurlijk voorkomen dat je op een gegeven moment een onoverkomelijk meningsverschil krijgt met je huisarts. Of zelfs met zijn praktijk, bijvoorbeeld omdat je vindt dat ook de assistente je niet juist behandelt. Het overkwam een 83-jarige Bergenaar, toen hij een jaar geleden voor een aantal behandelingen een nieuwe verwijzing diende te krijgen van zijn dokter.

Vanwege corona vroegen zowel een medisch pedicure als de fysio en een orthopeed om een nieuw verwijsbriefje, vertelde hij de ombudsman van Streekomroep ZuidWest. De assistente weigerde dit en zou hem dat niet altijd even subtiel hebben medegedeeld, al gaf hij toe zelf ook stevige taal te hebben gebruikt bij de zoveelste telefonische weigering. Niet zo lang daarna kwam hij ten val en hij wijt dat aan het uitblijven van die behandelingen. Er kwam een gesprek met de arts en die gaf aan zich niet verantwoordelijk te voelen, volgens de boze patiënt. Vanaf dat moment weigerde (en weigert) hij ieder contact met zowel die dokter als de praktijk.

Zorgplicht

Daarmee begon de zoektocht naar een nieuwe huisarts. De man kreeg van zijn ziektekostenverzekeraar de namen van een aantal artsen door. Geen van allen wilden hem echter aannemen, met als reden dat ze geen patiënten overnemen van een praktijk uit dezelfde gemeente. Ook de verzekeraar, die een zorgplicht heeft, zou dit volgens de Bergenaar niet voor elkaar hebben gekregen. Hij zit dus nog altijd zonder, in zijn beleving, al staat hij officieel nog ingeschreven bij de praktijk waarmee hij op geen enkele wijze nog contact wil hebben.

Slechts drie geldige redenen

Volgens Patiëntenfederatie Nederland gaat er structureel iets mis in een gemeente, als artsen iemand weigeren die al ergens in dezelfde gemeente cliënt is. Er zijn maar drie wettelijk toegestane redenen voor weigering, stelt de federatie. Als een praktijk vol zit mag er geweigerd worden, al is dat natuurlijk lastig te controleren. Ook mag de afstand tussen het woonadres en praktijkadres niet te groot zijn. De derde reden betreft onoverkomelijke ethische verschillen van inzicht tussen arts en patiënt, bijvoorbeeld over zaken als euthanasie. Een woordvoerder van de belangenorganisatie vertelt dat het echter op grote schaal voorkomt dat huisartsen onderlinge afspraken maken over het niet aannemen van elkanders patiënten.

Overstappen belemmeren is verboden

Ook namens de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) geeft een communicatieadviseur aan dat het niet is toegestaan om mensen te weigeren op grond van dergelijke lokale afspraken. Daar zijn in samenspraak met de Autoriteit Consument & Markt (ACM) duidelijke regels voor opgesteld. Op de website van ACM stelt een bestuurder expliciet: “Patiënten moeten vrij zijn in hun keuze voor een huisarts. Onderlinge afspraken tussen huisartsen die overstappen belemmeren, zijn verboden.”

Door de LHV en Patiëntenfederatie Nederland is een folder opgesteld (hier als pdf te downloaden) die aan duidelijkheid niets te wensen overlaat; “Wisselen van huisarts komt de vertrouwensband en de continuïteit van zorg niet ten goede. Maar als er een reden is moet een patiënt zonder problemen van huisarts kunnen wisselen.”

Toch lukt het niet

De praktijk is echter weerbarstiger, zo blijkt. De 83-jarige man kan al een jaar nergens terecht. Of hij voor z’n huidige dokter en diens praktijk wel of niet een lastige patiënt is, mag daarbij geen rol spelen. Dat zeggen niet alleen de Patiëntenfederatie Nederland en ACM, maar ook Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Huisartsen mogen niet afgaan op bevindingen van hun collega’s. En aangeven dat je van andere praktijken uit eenzelfde gemeente geen patiënten aanneemt is al evenmin een geldige reden. Vreemd genoeg vinden lokale huisartsen het heel normaal dit toch te doen. Op bijvoorbeeld de website van Huisartsenpraktijk De Boswachter wordt het zelfs expliciet benoemd; “De praktijk is niet open voor mensen die al een huisarts hebben in Bergen op Zoom of Halsteren (ook niet als je ruzie met je eigen huisarts hebt).”

De naam van de 83-jarige Bergenaar is bekend bij de redactie. Om begrijpelijke redenen (waaronder privacy) houden we die voor ons. We hebben tevens contact gezocht met de huisartsenpraktijk waarmee meneer in onmin is geraakt. Die heeft ervoor gekozen niet te reageren.