Eindelijk groen licht voor bezoekerscentrum tussen Britse en Canadese erevelden

Donderdagmiddag is de bouw van het bezoekerscentrum bij de militaire erevelden in Bergen op Zoom gestart. De eerste plannen stammen uit 2016. Het bezoekerscentrum komt tussen de twee erevelden op een bijzondere plaats.

Op de militaire erevelden aan de Ruytershoveweg in Bergen op Zoom liggen 2500 Canadese en Britse militairen begraven die vanaf de D-day-stranden tot aan deze omgeving vochten. Als je naar het pad tussen de begraafplaatsen kijkt met het lawaai van de A58 in je rug, zie je de vorm van een brede oprijlaan die overgaat in een grote cirkel. Hier reden lang geleden vrachtwagens af en aan om stoffelijke overschotten van gesneuvelde soldaten uit te laden. Vandaag gaat op deze bijzondere plek de bouw van het educatieve centrum, over het verleden, heden en de toekomst, van start.

Met vallen en opstaan

Burgemeester Margo Mulder geeft deze donderdag het startsein voor de bouw van het bezoekerscentrum. “De eerste plannen lagen er al in 2016 maar zoals dat gaat, ging dat met vallen en opstaan”, volgens burgemeester Mulder. Er werd inspiratie gehaald vanuit andere centra in België en Nederland maar bijvoorbeeld de coronaperiode maakte het lastig. De bestuurders van de stichting hielden vol ondanks de energie die het hen kostte. Medio maart 2025 werden de laatste hobbels genomen en mede dankzij steun van de provincie kan het laatste financiële gat gedicht worden.

Soldaten die vielen voor een vrij Europa

“Hier liggen soldaten die vielen voor een vrij Europa” vertelt Mulder. “Dat vrede niet vanzelfsprekend is, blijkt ook zeker nu weer elke dag. Dit centrum komt er dan ook niet tevergeefs.” Omdat het bezoekerscentrum ook moet worden onderhouden hoopt zij dan ook dat de opening aanzet tot financiële bijdragen van organisaties en particulieren.

Plek van nederigheid en stilte

Tussen alle aanwezigen loopt een man met grijze hangsnor en een hoofddeksel met een goudkleurig luchtmacht embleem. Hij stelt zich voor als Hans van Leest, een oprichter van de Stichting Veteranen Ontmoetingscentrum Bergen op Zoom. De stichting zet zich onder andere in voor veteranen met posttraumatische-stressstoornis (PTSS). Op zijn borst prijkt een onderscheiding van een uitzending naar Rwanda. Hij was daar zelf op humanitaire missie in verband met de genocide die daar plaatsvond. Ook daar werden de lijken met vrachtwagens verreden. Van Leest legt uit: “Deze erevelden zijn ook een beetje onze kinderen. Wij leggen hier bij de herdenkingen bijvoorbeeld de kransen. We steken er met liefde en plezier moeite in. Dit is een plek waar je stil en nederig wordt.” De komst van het bezoekerscentrum is volgens hem dan ook heel belangrijk zodat je kunt begrijpen wat je ziet als je de begraafplaatsen oploopt. “Want zij liggen hier zodat wij hier vrij kunnen rondlopen”, sluit Van Leest geëmotioneerd af.

Iedere dag bezoekers

Giel Janssen is de voorzitter van de Stichting Bezoekerscentrum Militaire Erevelden Bergen op Zoom. Hij vertelt over de bussen met scholieren die hier naartoe komen vanuit het binnen- en buitenland. Er zijn sowieso elke dag bezoekers te vinden op de begraafplaatsen. De voorzitter vervolgt: “Binnen in het bezoekerscentrum is het de bedoeling dat men een beeld krijgt van de ellende die er toen was en de gevechten die er geleverd zijn. Dit is gedaan om de onderdrukking van ons af te kunnen werpen.”

Bezinnen en verdiepen

Binnen in het centrum kunnen bezoekers vanaf volgend voorjaar bezinnen en verdiepen en daardoor verbinden. Zo kan men het verleden met het heden naar de toekomst verbinden. “Want iedere dag is er nog waanzin op de wereld. Hier kun je dan bedenken wat je hier zelf aan kunt doen. En daar gaan we vanaf vandaag aan bouwen”, sluit Giel Janssen trots af.