Erepenning Bergen op Zoom voor Jan van Giels

Tijdens de nieuwjaarstoespraak door burgemeester Polman werd de erepenning van de gemeente Bergen op Zoom door hem uitgereikt aan de heer Johannes Adrianus Wilhelmus (Jan) van Giels.

De heer J. A. W. van Giels, is geboren op 5-5-1924 en is woonachtig in Antwerpen (België). Tijdens de tweede wereldoorlog doorliep J. van Giels het Mollerlyceum in Bergen op Zoom. Na de oorlog werd hij actief in het goud/zilver atelier van de familie van Giels, eerst gevestigd aan de Noordsingel en naderhand voortgezet in een complex aan de Antwerpsestraatweg.

Verhuisd naar België, maar altijd van Bergen op Zoom blijven houden

In 1973 is hij verhuisd naar België. Zijn uitgesproken voorliefde voor Bergen op Zoom is daarmee niet gewijzigd. Zijn hele verdere leven is Jan bezig gebleven met initiatieven en activiteiten om Bergen op Zoom op cultureel historisch gebied te blijven verrijken.

Jan van Giels is op zeer veel terreinen voor de Bergen op Zoomse gemeenschap actief geweest. Hij is een man met onbaatzuchtige gemeenschapszin, gecombineerd met een sterk ontwikkeld gevoel voor wat bij Bergen op Zoom past.

Verdiensten Jan van Giels

Een opsomming van zijn verdiensten.

Verenigingen:

Al tijdens de bezetting door de Duitsers is Jan begonnen met het mee opzetten van de scouting. Enige jaren is Jan hopman geweest.
Bij toneelvereniging Onder Ons was Jan van Giels speler en bestuurslid.
Van de Grote Sociëteit Thalia was Jan in de jaren 50/60 bestuurslid.
Jan was als Wannes 1 van 1959 tot 1965 prins van vastenavendvierend Bergen op Zoom. Tijdens zijn regeerperiode kwam het vastenavend monument ‘de Geit’ tot stand (1960).

Jan werd voorzitter van de Stichting Vastenavend in 1965 en bleef dat tot 1976. Mede door zijn opstelling en die van Jan Frijters, konden grootschalige evenementen als de vastenavend (1964-1972) plaatsvinden in het Provoosthuis.

Bergse plannen:

De grootse plannen om Bergen op Zoom om te vormen tot een stad van 150.000 inwoners, werden onderbouwd door o.a. het Reimerswaalplan en het verkeerscirculatieplan van de Ranitz.
Tegen het plan om het Ravelijn vol te bouwen met een muziekschool voerden Jan van Giels en Jan van Mosselveld (archivaris) met succes de oppositie aan.
Plannen om de binnenstad te ontsluiten, (waarvan de Westersingel is uitgevoerd), betekende de sloop van honderden woningen en grove inbreuk op het stratenpatroon.

Jan begon strategisch panden te kopen en ook de Stichting Vastenavend kocht panden aan het Bleekveld (geit) om sloop te voorkomen.

De rigoureuze sloopplannen in het havengebied (Westelijk Stadsdeel) alarmeerden veel Bergenaren. Natuurlijk was Jan daarbij betrokken. Aankopen van panden op de Dubbelstraat en Zuid Zijde Haven volgden. Het begin van de Stichting Stadsherstel (1971) was een feit met Jan als voorzitter. De slooplijst van 140 woningen werd omgezet in een restauratielijst!

Zeer zeker ook door de inzet van Jan heeft de gemeente haar ambities bijgesteld en staat behoud centraal.

Spektakels:

In de aanloop naar 1987, 700 jaar heerlijkheid, kwam Jan met het idee een groot klank- en lichtspel te produceren en ook een reuzengroep op te richten. Het klank en lichtspel kwam er, door de bereidwillige medewerking van het gemeentebestuur. Het geweldige succes maakte de Bergenaar trots om er bij te horen. Door zijn initiatief toen, zijn er afgeleide organisaties ontstaan, zoals:

Stichting De Vierschaar, producent van Klank en Lichtspelen.
Stichting Klein Arsenaal, leverancier van decors e.d.
Stichting HIK, historische kleding

Na het spektakel in 1987 heeft Jan nog twee klank- en lichtspelen geproduceerd. Al tijdens de 700-jaar

feesten zijn de Bergse reuzen geïntroduceerd door de Stichting Vastenavend middels een vereniging die in 2012 in het kader van ‘800 jaar stad’ weer zeer succesvol een stoet organiseerde die 40.000 bezoekers trok.

Diversen:

Medeoprichter van Bibliotheek Erasmus
Bestuurslid van Ondernemersorganisaties
Medefinancier Eigen Haard Borgvliet
Bedenker van de bekende Bastaert.
Bouwheer van de Gertrudiskapel aan de Zeekant, samengesteld uit delen van gesloopte stadskerken.
De slogan ”Stad van stoet en spel” is van Jan van Giels. Door een externe expert vanuit Den Bosch is indertijd een studie gemaakt over de onderwerpen: Stoet en Spel. Jan van Giels heeft daar door zijn inhoudelijke bijdragen een zeer prominente rol bij gespeeld.

Bij de viering dit afgelopen jaar van ‘800-jaar-stad’, is in veel gevallen gebruik gemaakt van vrijwilligers en attributen die aangesloten zijn c.q. hun oorsprong hebben bij verenigingen waar J.van Giels direct of indirect betrokkenheid bij heeft of had. In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat hij een zeer grote rol heeft gespeeld en nog heeft bij het cultureel erfgoed waar onze gemeente in veel uitingen naar buiten toe, baat bij heeft.