Fractievoorzitter Julien Voets geschrokken van situatie opvang Oekraïners

Mede naar aanleiding van onze publicaties over de opvang van Oekraïense vluchtelingen in het Bergse Avondvrede besloot Julien Voets, fractievoorzitter van Lokaal Realisme, zelf met een aantal bewoners van de locatie in gesprek te gaan. Hij is behoorlijk geschrokken van wat hem daar ter ore kwam en neemt geen genoegen met de antwoorden die de gemeente gaf op hierover gestelde vragen.

Julien had een gesprek met een vijftal vluchtelingen, die om verschillende redenen niet met naam genoemd willen worden. Dat heeft ook zeker te maken met een serieuze mate van angstcultuur die op Avondvrede ontstond na een incident in februari 2024. Een bewoner die meermaals aangaf het niet eens te zijn met een aantal zaken, werd ’s nachts op straat gezet. Sindsdien vrezen de nodige bewoners dat hen hetzelfde kan overkomen als ze over iets klagen.

Niet te spreken over reactie gemeente

In gesprekken, die bij elkaar meerdere uren in beslag namen, kreeg fractievoorzitter Voets veel bevestigd van wat onze onderzoeksredactie in een flink dossier eerder wereldkundig maakte. Hij stelde naar aanleiding hiervan een aantal vragen op voor de gemeente maar is allesbehalve te spreken over de reactie.

Al twee jaar zouden er huisregels zijn die de bewoners duidelijk moeten maken waar ze aan toe zijn. Julien vroeg deze op maar wat hij kreeg is volgens hem geen definitieve versie. “Hier kan ik niks mee, net als die mensen.”

Gemiste kansen

Wat de politicus -die ook de wat meer macro-economische kant van de kwestie bekijkt- verbaast, zijn de gemiste kansen voor de krappe arbeidsmarkt. Natuurlijk zijn niet álle hier naar toe gevluchte mensen hoogopgeleid maar er zitten er wel een hoop tussen. Daar wordt echter niets mee gedaan, moet hij concluderen. Als de Oekraïners al werk wordt aangeboden is het eenvoudige en vaak geestdodende arbeid. “Dat vind ik niet kunnen”, oordeelt hij. “Het is demotiverend en erg zonde van het arbeidspotentieel en de niet gebruikte kennis. Die is goud waard.” In een gemeente die juist inzet op knowhow en bijvoorbeeld duurzame ontwikkeling, moet en kan dat anders, stelt hij.

Gebrek aan privacy en betrokkenheid

Waar het raadslid tevens van schrok was de wijze waarop met persoonlijke vragen, problemen en privacy wordt omgegaan. Voorheen was er een ruimte waarin vertrouwelijke gesprekken plaats konden vinden en liepen er twee dames rond van WijZijn Traverse, die de tijd namen om wat dan ook te bespreken. Tegenwoordig moeten mensen zich in de deuropening van het glazen hok bij de entree melden bij de huismeester. Een man die, zo is onze redactie meermaals verteld, van achter zijn computer meestal zegt geen tijd te hebben.

Klachten over niet werkende faciliteiten of mankementen in het gebouw dienen de bewoners, die vaak nog geen of amper Nederlands spreken, blijkbaar zelf te melden bij Stadlander. Die wooncorporatie is eigenaar van het pand, dat op de nominatie staat gesloopt te worden. De noodzaak veel met die meldingen te doen is er blijkbaar niet, aldus de enkelen die zich daar over uit durven te laten.

Vooruit kijken

Van integratie komt weinig terecht vooralsnog, concludeert Voets. Door de wijze waarop met taallessen, arbeidsbegeleiding en dergelijk wordt omgegaan. Terwijl volgens hem deze mensen heel graag willen. Hij vindt het onbegrijpelijk dat er nog steeds met hen wordt omgegaan alsof het crisisopvang betreft. De ontwikkelingen vragen om een heel andere aanpak. Waar voor statushouders heel veel wordt geregeld, moeten deze inwoners het met zeer matige omstandigheden en middelen doen. Vaak moeten nieuwkomers, met hulp van de andere bewoners, zelf nog voor een matras, beddengoed en dergelijke zorgen. De gemeente regelt veel niet of te laat, is ook Julien verteld.

Oproep aan het college

Samengevat hebben zowel het gesprek met deze bewoners als de reactie van de gemeente de fractievoorzitter tot inzichten gebracht waar hij niet vrolijk van wordt. “Ik dacht dat ik als raadslid erop kon vertrouwen dat als de gemeente je informeert, dit ook klopt.” Het gaat hier om een groep mensen die uit zichzelf niet snel klaagt, heeft hij gemerkt. De meeste Oekraïners zijn vanuit hun cultuur gewend zich terughoudend op te stellen richting overheid en andere autoriteiten.

Julien wil het er niet bij laten zitten en heeft alvast een oproep aan de burgemeester en wethouders van Bergen op Zoom: “De gemeente heeft gezegd, twee jaar geleden, dat Oekraïners van harte welkom zijn en de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben. Nu vraag ik met klem aan het college dat op korte termijn ook waar te maken.”