Bergen op Zoom

Gemeente schrikt van klachten bewoners Avondvrede en ontkent problemen

Hans-Jorg van Broekhoven Hans-Jorg van Broekhoven

Achter de serene gevel van Avondvrede, een van de locaties waar de gemeente Bergen op Zoom Oekraïners opvangt, is meer aan de hand dan menigeen denkt. Wel lopen de meningen over de sfeer en gang van zaken behoorlijk uiteen. Drie bewoners vertelden afgelopen weekend verhalen over onder meer angstcultuur, represailles en niet geholpen worden bij problemen. De gemeente daarentegen zegt dat het er juist heel goed gaat.

In het voormalige verzorgingshuis voor ouderen wonen 140 Oekraïense vluchtelingen. Een divers gezelschap van oudere en jongere mensen maar ook de nodige kinderen. Een deel van hen werkt of gaat naar school, anderen verblijven hier hele dagen.

Tot voor kort werkten er twee vaste krachten van WijZijn, die de dagelijkse gang van zaken in goede banen moesten leiden. Zij werden na enige tijd steeds meer in vertrouwen genomen door de bewoners. Dat dit even duurde is niet vreemd. Het gaat om mensen die vaak het nodige mee hebben gemaakt. Daarnaast is de volksaard anders dan de Nederlandse. Zomaar het achterste van de tong laten zien doen ze veelal niet.

Omslag

Uit de individuele verhalen van de bewoners die met ons wilden praten blijkt dat het best goed ging in Avondvrede. Totdat de vaste gezichten van WijZijn vertrokken en er een huismeester voor in de plaats kwam.

Sindsdien zijn er een aantal dingen gebeurd, aldus de drie Oekraïners, die er voor hebben gezorgd dat veel bewoners hun mond niet meer open durven te doen. Ze voelen niet het vertrouwen bij de huismeester om hem over fysieke of mentale problemen te vertellen en missen een vertrouwenspersoon waarbij dat wel veilig genoeg voelt. Ook zijn er enkele dingen voorgevallen waardoor er angst heerst om over iets te klagen. Sinds er een bewoner op straat werd gezet omdat hij het niet eens was met de plaatsing van een nieuwe kamergenoot, vrezen ook anderen dat je beklag doen consequenties kan hebben.

Impact

De gemeente zegt over de met behulp van de politie buiten gezette voormalige bewoner dat die zich bedreigend en ophitsend gedroeg richting de beveiliging en bewoners. Volgens de drie mensen die Streekomroep ZuidWest benaderden waren er de nodige huisgenoten getuige van de uitzetting en was er weinig aan de hand. Behalve dan dat het binnenvallen van de agenten nogal een impact had op met name de jongere bewoners.

Het staat bijna symbool voor het welles-nietesspel dat is ontstaan toen we over de kwestie in gesprek gingen met wethouder Joey van Aken en de projectleider vluchtelingen van de gemeente.

Twee tegenovergestelde versies

Bijna alle beweringen die de drie verontruste bewoners deden, zijn door de bestuurder en zijn ambtelijke collega tegengesproken. Er werd gesteld dat er nooit huisregels bekend zijn gemaakt, terwijl daar meermaals om is gevraagd. De gemeente zegt van wel. Er wordt over het nodige niet of te weinig gecommuniceerd met bewoners, ook als zaken hen persoonlijk raken. De gemeente ontkent dit. Dat je een lastige bewoner buiten mag zetten klopt niet volgens de klokkenluiders. De gemeente zegt dat dit een beslissing was van de politie. Ook over de opmerkingen dat de nieuwe huismeester geen tijd, aandacht en begrip zou hebben voor persoonlijke problemen konden de meningen niet verder uiteen lopen.

‘Straf’

Slechts één bewoner durft met naam en toenaam naar buiten te treden. Hij is de meest assertieve van de drie gevluchte Oekraïners. Olexandr Pinchuk is tegenwoordig kunstenaar maar was ooit jurist. Hij heeft zich meermaals uitgesproken en zelfs burgemeester Margo Mulder een bericht gestuurd. Sinds maandag 25 maart is hij verhuisd naar de kelder van Avondvrede. Volgens hem onder druk en voor straf omdat hij klaagt maar de gemeente zegt dat hij hiervoor heeft gekozen. Een van de andere bewoners bevestigt zijn verhaal, ook haar is verteld dat hij naar de kelder moest omdat hij de burgemeester inseinde.

De ruimte waar Olexandr nu woont is er slecht aan toe. De verwarming werkt er niet, plafondplaten ontbreken of zijn stuk, bekabeling hangt los, sanitair is kapot dan wel zwaar vervuild en er kruipt ongedierte rond. Er zijn lekkages, er zijn ratten gesignaleerd, er ligt vocht op de kozijnen binnen. De gemeente beweert dat hij zelf koos voor deze ruimte, omdat hij er geen twee in gebruik kan hebben, en er alles ook zelf op moet ruimen. Voorheen was dit vertrek een atelier waar hij en nog twee kunstenaars, met toestemming, mochten werken.

Onhoudbare situatie

Dan is er nog het verhaal van de man die overduidelijk hulp nodig heeft en voor veel onrust zorgt. Hij was ondergebracht op de locatie aan de Jacob Obrechtlaan, het voormalige politiebureau. Daar werd de situatie onhoudbaar toen hij fysiek werd naar een bewaker. Daarvoor al was hij eens betrapt op urineren midden in een kamer, waar opnames van werden gemaakt door een medebewoner. Tevens werd hij door een daar eveneens woonachtige moeder beschuldigd van handtastelijkheden richting haar dochtertje. Zo’n verhaal zingt al snel rond binnen de lokale gemeenschap van vluchtelingen, die hem bovendien verdenken van drugshandel.

Het artikel gaat verder onder dit filmpje, dat een beeld geeft van de geschetste situaties.

De veelbesproken man is tijdelijk in Hotel De Ram ondergebracht en daarna in Avondvrede gehuisvest. Ook dat ontdekten de andere bewoners pas toen het zo ver was en het heeft opnieuw voor onrust gezorgd. Het versterkte het gevoel dat er niet of in ieder geval te weinig met hen wordt gecommuniceerd, al zegt de gemeente dat juist over bijna alles te doen.

Wordt vervolgd…

De lijst met incidenten en voorbeelden die de drie bewoners met ons deelden is nog veel langer. Voor de antwoorden en uitleg die de gemeente gaf, geldt hetzelfde. Zowel de wethouder als verantwoordelijke ambtenaar zijn onaangenaam verrast door de klachten. We hebben hen én de betreffende Oekraïense mensen beloofd een aantal dingen nader uit te zoeken. Ook de visie van WijZijn op het vertrek van de twee medewerkers vraagt om meer tekst en uitleg. De komende weken blijven wij de gang van zaken daarom volgen.