Gemeentes West-Brabant sturen brandbrief naar Tweede Kamer over ravijnjaar

Foto: Shutterstock
Veertien gemeenten in West-Brabant – van Woensdrecht tot Loon op Zand – maken zich zorgen om het naderende ravijnjaar. In 2026 wordt er vanuit het Rijk namelijk flink gekort op het gemeentefonds. De gemeentes zijn bang dat de financiële druk die daarbij komt kijken zal leiden tot een ‘ongekende verschraling’ van voorzieningen en de leefbaarheid in de dorpen en steden ‘ernstig zal aantasten’.
Met de brief hopen de gemeentes dat leden van de Tweede Kamer niet akkoord gaan met de voorgestelde bezuinigingen op het gemeentefonds. “Wij kunnen dit simpelweg niet uitleggen aan onze inwoners”, is de boodschap.
Vanaf 2026 krijgen gemeenten een stuk minder geld van het Rijk. Volgens het Centrum voor Onderzoek van de Economie en de Lagere Overheden (COELO) is er in 2026 een tekort van 3,9 miljard euro – verspreid over alle Nederlandse gemeenten. Dit kan tot 2028 oplopen naar 6,2 miljard euro.
In de brief staat ook dat gemeenten al jaren te weinig geld krijgen om stijgende kosten door inflatie, vergrijzing en bevolkingsgroei op te vangen. Het gaat volgens het Centraal Planbureau (CPB) om zo’n 400 miljoen euro per jaar. Dat komt doordat zeven jaar lang de inflatie te laag is ingeschat.
Kloof tussen arm en rijk wordt groter
Volgens de veertien gemeenten raken de bezuinigingen gemeenten tot in de wijken. “Zo zullen investeringen in sociale cohesie (verbindingen, red.) en buurtinitiatieven onder druk komen te staan.” Dat zou de ongelijkheid tussen inwoners kunnen vergroten. “Het is essentieel om te blijven investeren in kansarme buurten om de kloof tussen arm en rijk niet verder te laten groeien.”
Dat is iets waar de gemeente Roosendaal bijvoorbeeld tegenaan loopt/zal gaan lopen. De gemeente werkt namelijk mee aan het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid, omdat Roosendaal te maken heeft met kwetsbare wijken. “We investeren in kansen voor onze inwoners, betere woningen en een veilige leefomgeving. Maar tegelijkertijd dwingt het financiële ravijn ons tot pijnlijke bezuinigingen op leefbaarheid, welzijn en preventie. Dat rijmt niet”, laat wethouder Evelien van der Star weten in de brief.
Oproep aan het kabinet
Ook wethouder Ger de Weert van de gemeente Etten-Leur laat van zich horen: “Zonder een structurele oplossing dwingen de bezuinigingen ons tot keuzes die direct impact hebben op onze inwoners. Wij roepen het kabinet op om gemeenten de financiële stabiliteit te bieden die zij nodig hebben om hun werk goed te doen.”
De Halderbergse wethouder Patrick Schouw schrijft: “Ook in Halderberge zien we steeds meer landelijke taken op ons afkomen. Dat willen en kunnen we als gemeente goed oppakken, maar dan moeten we daar wel de financiële middelen voor hebben.”
Dan maar belastingen verhogen?
Met het verhogen van belastingen krijgen de gemeenten de gaten door de bezuinigingen niet dicht. Bovendien mag een gemeente niet zomaar belastingen en verheffingen verhogen. Dat mag alleen bij de onroerendezaakbelasting, toeristenbelasting, parkeerbelasting en hondenbelasting.
Veel gemeenten hebben die belastingen al verhoogd. Maar dat is niet genoeg. “De enige uitweg lijkt verdere verschraling van voorzieningen”, aldus de schrijvers. De gemeenten roepen op om de voorgenomen bezuinigingen terug te draaien. Want, schrijven ze: “Het is essentieel dat wij als lokale overheden de middelen behouden om onze taken naar behoren uit te voeren en te investeren in de toekomst van onze inwoners.”