Herdenking bombardement: “De grootste ramp die Roosendaal heeft getroffen”
Het is 31 mei 1944. De geallieerde troepen zijn in opmars door Europa om de Duitse bezetter terug te dringen. In Roosendaal begint de dag rustig. Kinderen gaan naar school en boeren brengen hun melk naar de fabriek. Het enige dat opvalt, is dat er vliegtuigen boven de stad cirkelen. Maar het zijn duidelijk de geallieerden, dus er klinkt geen luchtalarm en alles lijkt oké. Totdat de vliegtuigen hun bommen laten vallen. Een foute berekening van de geallieerde troepen zorgt er voor dat niet het station wordt geraakt, maar een school en een melkfabriek. En maar liefst 76 mensen verliezen hun leven. Maandag heeft Roosendaal deze slachtoffers weer herdacht.
Het is aan Piet Geleyns te danken dat er voortaan een jaarlijkse herdenking is van het afgrijselijk bombardement op Roosendaal. Bij de viering van 75 jaar bevrijding heeft hij het bombardement weer onder de aandacht gebracht. Sindsdien staat Roosendaal elk jaar op 31 mei stil bij de 76 mensen die om het leven kwamen. En bij de andere negen doden die er vielen in de laatste dagen van de bevrijding.
Heel onnodig en onzinnig uitgevoerd
“Ik ben hier omdat ik een levendige herinnering heb aan die dag 31 mei 1944,” vertelt Geleyns op de begraafplaats. “We hebben hier een monument. Dat ligt daar niet voor niets. In Frankrijk, in het kleinste gehucht, wordt er jaarlijks stilgestaan bij alle slachtoffers en namen op monumenten. En hier gaat dat allemaal zomaar in stilte voorbij. Drie jaar terug is daar een begin mee gemaakt. En ik hoop dat dit een traditie wordt de komende jaren.”
Geleyns is een jochie van zes als de bommenregen het hart van de stad in puin legt. “31 mei ’44 werd Roosendaal getroffen door een Amerikaans bombardement en dit werd heel onnodig en onzinnig uitgevoerd,” vertelt hij. De bommen zijn bedoeld voor Frankrijk, maar het weer is daar te slecht. Daarom kiezen de geallieerde troepen er voor om in Nederland stations uit te schakelen. Hierdoor zal de Duitse bezetter het moeilijker krijgen troepen te bevoorraden en te verplaatsen.
Die oorlog, die was er. En die leeft toch voort
De Amerikanen missen hun doel bijna volledig. Meer dan 100 bommen laten ze vallen en maar twee daarvan raken het stationsgebied. De rest valt in Roosendaal zelf. “Onder andere op de Oost Havendijk, melkfabriek Het Anker. En op dat moment waren daar een groot aantal melkslijters aanwezig die de melk thuis brachten. En verder ook bedienend personeel en kantoorpersoneel,” legt Geleyns uit. Ook de St. Marieschool wordt geraakt. Het is net na elf uur ’s ochtends, dus de klassen zitten vol.
Het hart van Roosendaal is diep geraakt. “Daar hebben 76 mensen de dood gevonden. De grootste ramp die Roosendaal heeft getroffen,” verzucht Geleyns. De pijn is nog steeds voelbaar. “Ik vind dat, bij alle weelde en luxe waarin we op dit moment leven, we ons ook moeten realiseren dat er andere tijden zijn geweest.” De Roosendaler merkt dat de Tweede Wereldoorlog voor veel mensen zo ver weg lijkt, oude geschiedenis. “Maar die oorlog, die was er. En die leeft toch voort, zeker bij mensen van mijn leeftijdscategorie.”