Kunst tilt vastenavend naar hoger niveau: wagenbouwers leren boetseren van kunstenaar

In Bergen op Zoom worden veel creaties voor Vastenavend eerst in klei gemaakt. Het is een traditie van tientallen jaren oud die door sommige bouwclubs in ere wordt gehouden. Maar ze willen ook graag een frisse blik op de traditie. Daarom zijn enkele bouwclubs op les gegaan. Bouwers kunnen hun creaties nog beter maken, door boetseren te leren van een ervaren kunstenaar.

Bouwers uit Bergen op Zoom zijn donderdag geconcentreerd aan het werk in een atelier in Breda. Op hun vingers begint de bruin-grijze klei al op te drogen, terwijl ze krachtig en zorgvuldig de grote homp klei in model drukken. De ogen schieten steeds heen en weer van de voorbeeldfoto naar het beeld. Want goed boetseren begint met goed kijken. Het is één van de eerste lessen van Iris Stolk, de beeldend kunstenaar die haar kennis deelt met bouwclubs uit Bergen op Zoom.

Ik hoop wat realistischer te kunnen gaan vormgeven

“Ik hoop wat realistischer te kunnen gaan vormgeven,” vertelt Hans de Bruijn, die duidelijk plezier heeft in het boetseren. “Ik bouw bij een bouwclub, bij Bouwclub Wij. En als je dan aan het vormgeven bent, denk je eigenlijk direct in carnevaleske koppen. En dan ga je gelijk een beetje de overdrijving in. Maar dat werkt eigenlijk pas goed als de basis een beetje realistisch is. En dat leer je denk ik beter door iemand die daar veel ervaring in heeft.”

Bij Stolk is hij aan het goede adres. Ze zorgt er voor dat de cursisten beter opletten op vormen, zoals de vorm van een gezicht. En dat is natuurlijk goed te gebruiken voor die enorme koppen op de carnavalswagens. “Je werkt dus aan de hand van foto’s. Daar gaan we eerst mee aan de slag. En daarna hopen we dat het model er ook nog een keertje bij kan gaan zitten zodat je echt de details kan gaan pakken,” legt ze uit. “Dus we gaan echt met de outline aan de slag. Verhoudingen en goed kijken en dat overbrengen in klei.”

We beginnen met grove klei in elkaar te slaan met grote stukken hout

Boetseren zit in de Vastenavendtraditie ingebakken. René Kools van bouwclub De Krabbeklutsers vindt dat de kennis van een kunstenaar net even iets extra’s geeft. “Het gaat met name om het leren denken in grote vormen. Dus wat we vandaag ook doen: we beginnen met grove klei in elkaar te slaan met grote stukken hout,” vertelt hij. “Het is met name een manier van kijken en een manier van je vormen op gaan bouwen. Terugdenkend aan grote eivormige hoofden. Het eerste wat Iris vandaag zei is van ‘ja, in vooraanzicht is je hoofd een ei. Maar als je hem aan de zijkant bekijkt, heb je alweer een heel andere vorm te pakken’.”

Het maakt ook nederig. Want ervaring hebben in het bouwen van wagens voor de grote optocht, is heel wat anders dan de ervaring die een kunstenaar heeft. “Ik heb Iris hele leuke dingen zien doen met twee streken. Dat lukt mij nog niet,” lacht De Bruijn. “Maar misschien met wat oefening al wel. Het bouwseizoen moet nog beginnen, dus we hebben nog even tijd om te leren.”