Nieuwsanalyse – Bergs eenmanscollege wacht met smart op verlossing
Het is spreekwoordelijk: de kapitein verlaat altijd als laatste het zinkende schip. Zo gaat het ook met het Bergse college. De rek is eruit, het zakencollege heeft z’n beste tijd gehad. Wethouder Petra Koenders heeft al vóór de verkiezingen van 16 maart haar vertrek per 1 mei aangekondigd. Ook haar mede-collegeleden Mignon van der Zwan en Barry Jacobs volgen het voorbeeld. Daarmee is er over pakweg een week geen college van B&W meer, want met slechts één restwethouder (Jeroen de Lange) is er volgens de Gemeentewet geen sprake van een daadwerkelijk college.
Burgemeester Frank Petter staat een onzekere periode als éénmanscollege te wachten, terwijl het nog enkele weken kan duren voordat er een nieuw college aantreedt. De onderhandelingen lopen voorspoedig, laten informateurs Dick de Cloe en Greetje Bos weten. Maar de race is nog lang niet gelopen. De portefeuilleverdeling is nog niet rond en de verdeling van de wethoudersposten is een lastige opgave.
Enkele mogelijke scenario’s voor de verdeling van ‘de poppetjes’: Bij de VVD en Lokaal Realisme is het ‘oud zeer’ na een aantal diepgrondige gesprekken inmiddels de wereld uit, zo meldden de informateurs in hun laatste voortgangsbericht. Om Lokaal Realisme te vriend te houden, zou het zomaar kunnen zijn dat de VVD niet Gertjan Huismans maar partijleider Dominique Hopmans voordraagt als wethouderskandidaat. Wisselgeld voor de VVD: vermoedelijk zal de komende raadsperiode geen onderzoek komen naar de ondergang van het Facilitair Bedrijf en blijft de deksel van dit hoofdpijndossier stevig op de pot. De beoogde wethouderspost voor Lokaal Realisme is bekend: partijleider Joost Pals is dé kandidaat, mits hij over de financiën mag gaan. Dat wordt stevig onderhandelen.
De partijcombinatie GroenLinks-PvdA heeft binnen de eigen gelederen geen kandidaten met wethouderservaring voorhanden, uitgezonderd PvdA-afdelingsvoorzitter Tiny Arts die een aantal jaren DB-lid (dagelijks bestuur) oftewel ‘waterschapswethouder’ is geweest bij De Dommel. Uiteraard beschikt GroenLinks-wethouder Andrew Harijgens over capaciteiten maar die is momenteel in functie in Helmond. De beide fractieleiders, Joey van Aken (PvdA) en Selin Karar (GroenLinks), doen het uitstekend in de raad maar een zetel in het college is tóch ander bier. Een ervaren linkse wethouder van buiten geeft in elk geval stabiliteit. Ook rekening houdend met de toetreding van fractie Akkaya tot de nieuwe coalitie-in-wording. Akkaya is ooit uit zowel GroenLinks als PvdA gestapt – in het laatste geval met medeneming van zijn raadszetel. Ook hier is nog oud zeer weg te werken. De coalitie kan de gedoogsteun van Akkaya en 50Plus overigens goed gebruiken. Daarmee is in totaal een ruime raadsmeerderheid van 19 zetels voorhanden.
En wie weet is Petra Koenders wel bereid om de groen-rode wethouderspost op zich te nemen. Ze heeft politieke ervaring opgedaan bij de PvdA-fractie in Breda. Bovendien is het uit het oogpunt van de bestuurlijke continuïteit goed dat een zittend wethouder meegaat naar het nieuwe college.
Voor het CDA is de wethouderskwestie ook een stevige opgave. Huidig fractieleider Hans-Peter Verroen is DB-lid bij Waterschap Brabantse Delta. Die functie is niet combineerbaar met het wethouderschap. Op de kieslijst van het CDA staat uiteraard de naam van Anette Stinenbosch, momenteel wethouder in Gilze-Rijen. Maar door het verkiezingsverlies van het CDA in Gilze (van 4 zetels terug naar één) zal de partij met zekerheid buiten de nieuwe coalitie van Gilze-Rijen vallen. En daarmee komt Stinenbosch, in theorie, weer beschikbaar voor Bergen op Zoom. Weliswaar is zij opgestapt naar aanleiding van de kwestie met zwembad De Schelp, maar ze nam daarmee wel bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de fouten van haar voorgangers. Wat betreft bestuurlijke kwaliteiten kan Stinenbosch (als uitvinder van de ‘moederkredieten’) zeker bogen op een staat van dienst. De vraag is of er binnen de raad ook draagvlak is voor een nieuwe ronde?
Bij D66 is het bijna voor de hand liggend dat raadslid Letty Demmers-Van der Geest wethouder wordt. Zij is misschien wel de hoogst gekwalificeerde politica die Bergen op Zoom ooit heeft gehad. Raadslid en wethouder in Bergen op Zoom tot 1997. Om vervolgens een kwart eeuw elders actief te zijn als korpschef in Zeeland en daarna als burgemeester in Best, Vlissingen, Reusel-De Mierden, Veldhoven en Noord-Beveland. Demmers is het ‘golden ticket’ van D66 voor de komende bestuursperiode. Ze is een oudgediende maar voor de meerderheid van de Bergse raad is Demmers een nieuw gezicht. Van de huidige raadsleden hebben alleen Louis van der Kallen en Ton Linssen haar als wethouder in de jaren ’90 nog meegemaakt.
Het zijn enkele scenario’s. Zoals vermeld, lopen de coalitiebesprekingen voorspoedig. Onder druk wordt alles vloeibaar en dat geldt ook voor de politiek. Bergen op Zoom kan het zich niet veroorloven om lang onbestuurbaar te blijven. Vier jaar geleden trad het nieuwe college op 17 mei aan. Met de komende meivakantie voor ogen wordt het krap aan om die datum ook nu te halen.