Nieuwsanalyse – de spreidingswet komt er, en nu?

De Eerste Kamer heeft de veelbesproken spreidingswet dinsdagmiddag aangenomen. Daarmee krijgen gemeenten de plicht asielzoekers op te nemen, en daarmee de overvolle vluchtelingencentra in Ter Apel en Budel ontlasten. Voor Bergen op Zoom lijkt daarmee de komst van een azc onvermijdelijk.

Het Bergse college heeft de koers vorige zomer al uitgestippeld, door vooruit te lopen op de nieuwe wet. Een centrum van 300 ‘kansrijke asielzoekers’, gecombineerd met extra huisvesting voor spoedzoekers en starters op de woningmarkt, komt in een leegstaand kantorencomplex aan de Jacob Obrechtlaan.

De komst van het azc leidt tot forse kritiek in de raad en bij omwonenden. De laatsten vrezen voor nóg meer overlast, die ze nu al ervaren door rondzwervende cliënten van zorginstellingen. Medewerkers en bezoekers van het Nieuwe ABG durven niet meer alleen over straat in het donker, bewoners van de Glacis en de Galgenbaan worden lastiggevallen door verwarde mensen en drugsverkopers. Het college belooft actie, en is in overleg met de instellingen en bewoners. Maar er is weinig vertrouwen – getuige ook de handtekeningenlijst die omwonenden voorafgaand aan de commissievergadering van 19 januari bij de raadsleden hebben ingediend.

De raadscommissie zelf brengt weinig nieuws onder de spreekwoordelijke zon. De fracties maken van de gelegenheid gebruik om nogmaals de bekende partijstandpunten duidelijk te maken. Zo laat Sander Siebelink (V-BoZ) -uiterst rechts in het politieke spectrum van de Bergse raad- er geen misverstand over bestaan: asielzoekers zorgen voor extra criminaliteit, het zijn voornamelijk gelukszoekers die hier niets te zoeken hebben. Terwijl Adam Ahajaj (PvdA) een warm pleidooi houdt voor medemenselijkheid en solidariteit. Want niemand wordt uit vrije wil een vluchteling. Wethouder Joey van Aken benadrukt nogmaals de insteek van het Bergse college: verantwoordelijkheid nemen, de regie houden en uitvoeren wat de onvermijdelijke -en inmiddels vastgestelde- wetgeving de gemeenten opdraagt. Tegelijk is er een kans om mét het nieuwe azc ook extra woningen te bouwen voor huurders op de wachtlijsten. Never waste a good crisis…

De Bergse coalitiepartijen volgen de lijn, zelfs de Bergse VVD stemt in met de komst van het azc. Weliswaar is er kritiek van Lokaal Realisme – maar tegelijk weerklinkt ook hier het vertrouwen in de coalitie. De raad heeft de kans gehad om zienswijzen en opvattingen te geven en het college neemt dit mee. En onderwijl hangen er moties in de lucht, voor de raadsvergadering. Toch doet dit niets af aan de keuze die op voorhand al is gemaakt: de asielzoekers komen naar Bergen, mét of zonder spreidingswet.

Anders is het in omliggende gemeenten als Steenbergen en Roosendaal. Ook deze ontkomen niet aan de verplichting om vluchtelingen op te nemen, verdeeld in verhouding tot het inwonertal. Weliswaar hebben de lokale overheden de mogelijkheid om regionale afspraken te maken en onderling te schuiven met het aantal opvangplaatsen. Daar ligt een stevige opgave. Bergen op Zoom heeft de discussie al gevoerd, elders in West-Brabant moet deze nog beginnen.