‘Overal hingen al vlaggen’: voortgezet speciaal onderwijs krijgt eindelijk diploma
Speciaal onderwijsscholier Danny van Bemmel van het Aventurijncollege bekijkt zijn cijferlijst
Na maanden ploeteren, hebben de examenleerlingen van het Aventurijncollege in Bergen op Zoom eindelijk hun diploma in ontvangst mogen nemen. De scholieren van het voortgezet speciaal onderwijs (vso) moesten hier langer op wachten dan reguliere middelbare scholieren, vanwege mondelinge examens die zij moesten afleggen. “Het is een groot beroep op de motivatie van leerlingen.”
Die worden pas acht tot twaalf weken na de schriftelijke examens afgenomen. In een gesprek met twee examinatoren moeten ze toelichten hoe ze op hun antwoord komen. Zo kregen zij bij wiskunde bijvoorbeeld een figuur te zien. Aan de hand van de stelling van Pythagoras moesten ze uitleggen hoe zij de hoek zouden berekenen.
Niet wenselijk
Dat er ruim twee maanden tussen het schriftelijke en mondelinge examen zit, vindt 4TL-leerkracht Diana Rijnberg-Mies niet wenselijk. “Het is een groot beroep op de leerlingen, om extra gemotiveerd te blijven, als ze zien dat anderen al geslaagd zijn.”
Dat merkte Tristan Feijtel (16) uit Halsteren ook. De jongen met ADHD had weinig motivatie meer om te blijven leren. “Terwijl ik nog moest leren, waren andere middelbare scholieren al geslaagd. Overal zag ik vlaggen hangen.” Dat zorgde voor veel stress.
Deelcertificaten
Om stress te besparen verspreidt twee derde van de vso-leerlingen hun examens over hun loopbaan, volgens leerlingenorganisatie Leerlingenbelang-VSO. Zij behalen deelcertificaten per vak. Een vrijbrief voor je diploma, als het ware.
Op het Aventurijncollege komt dit meestal maar een of twee keer per jaar voor, vertelt Rijnberg-Mies. Meestal gaat het om leerlingen die het vanwege sociaal-emotionele druk niet aankunnen, doordat ze bijvoorbeeld vaak dagbehandelingen hebben.
Tristan volgde het normale traject. Om ervoor te zorgen dat de lesstof in de tussentijd niet wegzakte, bood de school wel vrijwillige lesdagen aan. Hierop kregen leerlingen extra uitleg over examenvakken en hoorde ze wat hen te wachten zou staan tijdens het mondelinge examen. “Maar die dagen vielen tegelijkertijd met de introductiedagen van mijn nieuwe studie,” zucht Tristan. “Op het laatst werd het steeds meer. Ik moest echt gaan blokken.”
Planning maken
Ook Danny van Bemmel (16) uit Bergen op Zoom, die eveneens ADHD heeft, had in de periode tussen de schriftelijke en mondelinge examens weinig motivatie en concentratie meer.
Daarnaast vond hij het lastig om planningen te maken. “Het zijn veel vakken, maar ik wilde alles in één keer klaar hebben.” Zijn docent maakte daarom een leerschema voor zijn schriftelijke examens. “Maar voor mijn mondelinge examens ben ik pas een week van te voren begonnen met leren. Stil zitten en leren was lastig.”
Engels vond hij het moeilijkst. “Daar ben ik altijd al slecht in geweest. Het mondelinge examen verliep gebrekkig. Ik weet wel wat ik moet zeggen, maar de uitspraak vind ik lastig.” Toch behaalde hij uiteindelijk een zes.
Voor Tristan was wiskunde een helse klus. “Mijn voorgevoel was slecht en op mijn schriftelijke examen haalde ik uiteindelijk maar een 4,9. Gelukkig ging het mondelinge examen beter, want daarvoor haalde ik een 7,5. Een 6,2 gemiddeld dus!”
Pilotproject
Beide scholieren zijn blij dat zij eindelijk hun uitslag hebben en kijken met een tevreden gevoel terug op hun schooltijd. “Als ik niet naar het Aventurijncollege was gegaan, had ik de druk niet aangekund,” aldus Tristan. Volgend schooljaar gaat hij elektrotechniek studeren, Danny gaat naar het CIOS.
Het Aventurijncollege is inmiddels met vijf andere vso-scholen in Nederland bezig met een pilotproject. Dit moet ervoor zorgen dat hun leerlingen in de toekomst hun examenuitslag tegelijkertijd met het reguliere onderwijs krijgen.