PFAS in rioolwater: waar komt het vandaan en hoe gaat het eruit?

Bijna negentig miljoen kost de renovatie van de West-Brabantse rioolpersleiding en zuiveringsinstallatie. Toch stroomt er jaarlijks bijna 21 kilo PFAS met het gezuiverde rioolwater mee de Westerschelde in. Met de huidige technieken is de PFAS -zeer schadelijke microscopische stoffen- niet uit het rioolwater te filteren. Bestuurder Niels Mureau van waterschap Brabantse Delta zet alles om alles om de bron van de vervuiling op te sporen.

De nieuwste onderzoeken van het Stowa, het onderzoekinstituut van de Nederlandse waterschappen, zijn niet mals: de rioolzuivering bij Bath spoelt 20,8 kilo PFAS per jaar de Zeeuwse wateren in. Mureau heeft geen idee waar de vervuiling vandaan komt. PFAS (poly- en perfluoralkalystoffen) is een verzamelnaam van in totaal zesduizend soorten zeer zorgwekkende stoffen, waarvan het bestaan pas sinds de jaren ’70 bekend is. Het zijn chemische verbindingen die niet in de natuur voorkomen en door mensen zijn vervaardigd.

Industrie Moerdijk

Jaarlijks gaat zo’n 20.000 kubieke meter rioolwater door de persleidingen, die vanaf Moerdijk langs Bergen op Zoom naar Zeeland gaat. Omgerekend per kubieke meter is de vervuiling nauwelijks te meten. “Maar zelfs in zeer kleine hoeveelheden is PFAS zeer schadelijk”, benadrukt de waterschapsbestuurder. Daarom wil hij per sé weten waar de vervuiling vandaan komt. Het industrieterrein bij Moerdijk, waar veel chemische industrie is gevestigd, zou één van de veroorzakers kunnen zijn. “Maar we kijken ook naar de steden, dorpen en de buitengebieden”, zegt hij. Mureau pleit daarbij voor een Europees totaalverbod op PFAS zodat het waterschap beter tegen de vervuilers kan optreden.

Nafilteren

De persleiding en zuivering wordt nu gerenoveerd voor een bedrag van 90 miljoen euro. Extra investeringen in de toekomst zijn niet uitgesloten. Want nu al denkt het waterschap na over een verdere zuivering van het water. Nu al gaat, bij wijze van proef, een klein deel van het gefilterde water naar de industrie in Antwerpen waar het met nafiltering helemaal wordt ontdaan van schadelijke stoffen. Op grote schaal is dat nu niet rendabel, aldus Mureau. Maar hergebruik van afvalwater, circulair gebruik, heeft wél de toekomst. Bijvoorbeeld voor de landbouw en de natuur. “Zoet water is schaars, zeker in onze regio.”