Prinses Paulientje opnieuw attractie: ‘Ik hoop dat lezers van het boek gaan mijmeren’

In streekmuseum Den Aanwas in Ossendrecht is een nieuwe tentoonstelling geopend. Deze tentoonstelling is volledig toegewijd aan Prinses Paulientje, het kleinste vrouwtje aller tijden. Er zijn al meerdere boeken over haar verschenen, maar geen daarvan is op zo’n bijzondere manier geschreven.

Paulina Johanna Musters, geboren op 26 februari 1878, was een opvallende verschijning in Ossendrecht. Ze was maar 61 centimeter lang. Samen met haar vader reisde Paulina wereldwijd markten en kermissen af, waar hij haar tegen betaling als een attractie aan het publiek liet zien. Later is ze het theater in gegaan. Op tournee in New York is ze overleden, op 17 jarige leeftijd. Haar lichaam is terug gebracht naar Ossendrecht, waar ze is begraven. Van de opbrengst van haar optredens is haar familie erg rijk geworden.

Paulina en de wondere wereld

Don Croonenberg heeft een boek over het leven van Paulina geschreven, met de titel: Paulina en de wondere wereld. “Het beeld van armoede is vaak heel negatief. Iedereen gaat er van uit dat ze een heel vervelend leven heeft gehad”, vertelt hij. “Een belangrijke motivatie voor mij is geweest dat ik dat helemaal niet geloof. Ik denk dat ze wel degelijk plezier heeft beleefd aan de dingen die ze deed. Dat was het voornaamste motief om te proberen een ander, persoonlijk perspectief toe te passen.”

Paulina’s beleving

Het boek is vanuit de beleving van Paulina geschreven. Croonenberg geeft aan dat dit niet eenvoudig was. “Het idee is al een jaar of acht oud. Ik ben er toen aan begonnen, maar ben vastgelopen. Het is lastig je in te leven in zo’n meisje.” Hij heeft veel onderzoek gedaan naar het leven in die tijd. “Toen deed je kinderen weg als ze iets hadden of je probeerde er geld mee te verdienen.”

In het boek heeft Croonenberg het verhaal wat proberen om te draaien. “Normaal gesproken als je kermisattractie bent sta je op de planken en komt al het publiek zich aan je vergapen. Dat heb ik proberen om te draaien. Dus niet wat vinden mensen van Paulina, maar wat vindt Paulina nou eigenlijk van die mensen.”

Twee delen

Croonenberg vertelt dat er een deel twee aan het boek zit. “In deel één heb ik haar leven beschreven vanuit de ik-vorm. Tijdens het schrijven ontstonden er allerlei vragen. Je vraagt je af wat nou de betekenis van zo’n leven is en hoe mensen hier zelf over denken.” Dat soort zaken probeert hij in het tweede deel te benoemen. “Het triggert een hoop, het leert je basisvragen aan jezelf te stellen.” Officieel is het boek van Croonenberg literaire non-fictie, hier is hij het niet helemaal mee eens. “Ik kan je vertellen dat het tweede deel echt non-fictie is, maar het eerste deel barst van de fictie.”

Streekmuseum

Het streekmuseum Den Aanwas bevindt zich in een rijksmonument en is volledig ingericht naar de periode rond 1900. In de verschillende ruimtes zijn allerlei onderwerpen te vinden. In de stijlkamer is de tentoonstelling van Prinses Paulientje nu permanent te zien. Deze tentoonstelling is april tot en met oktober in het streekmuseum te bezoeken. Iedere zondagmiddag van 13.30 tot 16.30 uur. Toegang tot het museum kost vijf euro inclusief consumptie. Bezoek op andere momenten is op aanvraag.