Roosendaalse wethouder blijkt in bredere zin oorzaak angstcultuur

Bijna een jaar geleden al werden de gemeenteraad, het college én ambtenaren gewezen op misstanden die zich afspeelden in het HUIS van Roosendaal. In het stadskantoor was sprake van de nodige arbeidsconflicten en een aantal ambtenaren was zelfs niet meer welkom bij wethouder Arwen van Gestel, zo klonk als waarschuwing. Bijna een jaar later blijkt de boodschapper van toen méér dan gelijk te hebben gehad. Recent kondigde Sanneke Vermeulen plots aan te stoppen als  wethouder. Ze is niet de enige die werd geconfronteerd met een onveilige werkomgeving.

Het was een inspreekavond over de plannen rondom snoepfabrikant Cloetta. Op woensdag 29 november 2023 mochten belanghebbenden hun zorgen, visie dan wel vragen omtrent dat dossier toelichten. Eén van hen was Olaf Mouwen, die er eigenlijk een natuurorganisatie kwam vertegenwoordigen maar daarnaast een opzienbarender verhaal hield.

Hij vertelde de aanwezigen, waaronder ambtenaren, college- en gemeenteraadsleden, over wantoestanden op het gemeentehuis. Vanuit zijn toenmalige rol als consultant ruimtelijke ordening en milieu was hij er kind aan huis. Hij merkte op dat de voortgang van processen trager verliep door de nodige arbeidsconflicten binnen de gemeente. De wethouder wilde een aantal ambtenaren zelfs niet meer zien. Anderen hadden aangegeven een andere functie te willen omdat ze zich niet meer veilig voelden.

Gemeente wimpelde het weg

De redactie van Streekomroep ZuidWest vroeg na die spraakmakende avond de gemeente natuurlijk om een reactie. Die deed de mededelingen af als insinuaties en wilde er niet meer over kwijt. Inmiddels beschikt onze redactie over de nodige informatie en bronnen die aantonen dat er sprake is van een serieuze angstcultuur in het HUIS van Roosendaal. En de naam van één wethouder komt daarbij iedere keer terug.

‘Verrot arbeidsklimaat’

Nadat Jeroen van den Beemt werd aangekondigd als nieuwe politieke analist voor Streekomroep ZuidWest ontving hij niet alleen felicitaties. Er kwam al snel een Whatsappbericht binnen met de tekst: “En jij weet van het verrotte arbeidsklimaat op het stadskantoor? Iets met een tierende wethouder waarbij ambtenaren zich niet veilig voelen.” Het betrof een doorgespeelde vraag van twee mensen (namen bekend bij de redactie) die voorheen politiek/bestuurlijke functies bekleedden die er niet om logen.

En daar bleef het niet bij. In de afgelopen maanden hebben zich meerdere (ex-)medewerkers van de gemeente Roosendaal gemeld. Waar toenmalig burgemeester Han van Midden medio april niet in wilde gaan op vragen over dat ‘verrotte arbeidsklimaat’, wilden (en willen) deze mensen het wel. Op voorwaarde dat hun namen niet gepubliceerd worden. De angst voor hun carrières of andere represailles zit diep. Wat overheerst in eigenlijk alle reacties is, naast de angstcultuur, een grote mate van verontwaardiging over de wijze waarop met mensen wordt omgegaan.

Wantrouwen

Er zitten zelfs ambtenaren ziek thuis, al enige tijd. Omdat ze zich niet serieus genomen voelen door wethouder Van Gestel, of zelfs erger. De grens tussen privékwesties en werkgerelateerde meningsverschillen is hier en daar dun, of ontbreekt. Er is bovendien sprake van (soms letterlijk) uitgesproken wantrouwen van de bestuurder richting collega’s op verschillende niveaus in de organisatie. Daar komt nog bij dat adviseurs meermaals van tafel zijn gestuurd omdat wat ze vertelden dat hem niet naar de zin was.

Ook de hoogste ambtenaren ontkwamen niet aan het wantrouwen. Enkele van hen kregen de beschuldiging dat ze zouden werken voor oppositiepartij Roosendaalse Lijst.

Overgeplaatst

Er is in ieder geval één keer zelfs een poging gedaan een ambtenaar te ontslaan. Uiteindelijk hebben anderen dat tegengehouden. Er werd een nieuwe baan binnen de gemeente aangeboden. We hebben contact gezocht met de betreffende overgeplaatste ambtenaar maar die wil niet reageren.

Reactie gemeente

De gemeente meldt te erkennen dat het thema sociale veiligheid in organisaties de laatste jaren een steeds belangrijker en prominenter thema is geworden, ook voor de gemeente Roosendaal. Mede daarom is in 2023 een intern tevredenheidsonderzoek uitgevoerd binnen de ambtelijke organisatie. De resultaten van dit onderzoek zouden niet afwijken van andere gemeenten.

Een aantal in dit artikel benoemde situaties zijn eerder in raadsvragen behandeld, meld een woordvoerder. Na beantwoording door het college besloot de gemeenteraad dat verdere stappen niet nodig waren. Dat wil niet zeggen dat sociale veiligheid geen volle aandacht heeft, benadrukt de gemeente; “Mochten er signalen naar voren komen dan gaan wij hierover met de betreffende mensen in gesprek en proberen wij samen tot een oplossing te komen. Iedereen begrijpt dat dit vertrouwelijke gesprekken zijn.”

Naar aanleiding van het plotse vertrek van wethouder Sanneke Vermeulen heeft burgemeester Mark Buijs maandag 9 september aangekondigd dat er gesprekken volgen met zowel de wethouders als de verdere organisatie. Op basis daarvan wordt bekeken welke vervolgstappen nodig zijn.