Speciale treincoupé neemt mensen met dementie op reis: ‘Dit is prachtig’
Kijkend uit het raam van de treincoupé glijdt het West-Brabantse landschap voorbij. ‘Het volgende station in Station Roosendaal’ klinkt het uit de speaker. Het is net alsof de trein echt over het spoor rijdt, maar in werkelijkheid zijn de bewoners met dementie van Heerma State in Roosendaal gewoon op reis in hun eigen woonzorgcentrum. Dat kan sinds donderdag in de speciale ‘Hoofdreiscoupé’ die is bedacht door de NS en Alzheimer Nederland.
De coupé bestaat uit onderdelen die uit echte treinen komen. Zoals het bagagerek, de stoelen en zelfs het kantel-prullenbakje. Het treinraampje laat beelden zien van het traject van Den Haag Centraal via Roosendaal naar Vlissingen.
Een stukje kwaliteit van leven
“Mensen met dementie kunnen opnieuw ervaren hoe het was om met de trein te reizen zonder dat ze daar de deur voor uit te hoeven”, legt woordvoerster Willemijn Weinands van de NS uit aan Omroep Brabant. “We willen met de Hoofdreiscoupé de bewoners een lichtpuntje bieden. Ze kunnen samen met familieleden in de coupé plaatsnemen om een treinreis te beleven.”
En dat is heel belangrijk zegt locatiemanager Mien de Jong van Heerma State. “We willen dat mensen met dementie zoveel mogelijk bij de maatschappij blijven horen. Dat het er nog toe doet dat ze er nog zijn. Niet dat ze in een verpleeghuis gestopt zijn. Een stukje kwaliteit van leven.”
Herinneringen aan een dagje zee
Volgens De Jong is de trein een goed voorbeeld van een activiteit waarbij deze mensen geprikkeld worden. “Herbeleving speelt een grote rol. Alle mensen hebben wel affiniteit met treinen en reizen. Herinneringen over bijvoorbeeld een dagje naar Vlissingen, naar zee, komen dan boven.”
De realistische coupé reist langs twaalf verpleeghuizen in Nederland en blijft overal een maand lang staan. Na Haarlem, Rotterdam en Goes maakte de ‘trein’ donderdag de enige Brabantse stop in Roosendaal.
Toon van den Maagdenberg en John Noordhuizen zijn ondertussen ‘ingestapt’. “Dit is prachtig. Ik zie veel herkenningspunten. Vroeger ging ik heel veel met de trein weg voor mijn werk. Dat waren lange ritten”, herinnert Noordhuizen zich.
Conducteurs steeds vaker in contact met reizigers met dementie
In Nederland zijn op dit moment ongeveer 290.000 mensen met dementie. De verwachting is dat dit aantal stijgt tot ongeveer 420.000 in 2030 en 520.000 in 2040. NS woordvoerster Wijnands: “Conducteurs komen tijdens hun werk steeds vaker in contact met reizigers met dementie. In 2019 werd daarom samen met Alzheimer Nederland gestart met de bewustwordingscampagne voor medewerkers en reizigers van het openbaar vervoer.”
In een online training leren de medewerkers signalen van dementie te herkennen en er op een goede manier mee om te gaan. De training wordt inmiddels standaard gevolgd door alle zevenhonderd Veiligheid & Service medewerkers van NS. “Op die manier proberen we een steentje bij te dragen”, aldus Wijnands.