Stadspaleis Markiezenhof klaar voor de komende 40 jaar

Het Markiezenhof in Bergen op Zoom is weer in tip top conditie. Van 2017-2020 is groot onderhoud gepleegd aan het oudste stadspaleis van Nederland. Het dak was toe aan een grote beurt, er zaten dekstenen los, het houtwerk vertoonde aantasting en het schilderwerk schraal. De gemeente heeft “de plicht dit erfgoed voor het nageslacht te bewaren en goed rentmeesterschap te voeren.”

Door: Vincent Krijtenburg en Roland Pijnen

In de jaren 60’ tot en met 80’ is het Markiezenhof al eens gerestaureerd. In 2017, zo’n 40 jaar na het laatste grote onderhoud, waren er wat gebreken en was een groot/intensief onderhoud nodig. Toentertijd is besloten de Franse tuingevel en de grote en -kleine binnenplaats op te knappen. Er is een strakke planning aangehouden, om tussen alle evenementen door het eindresultaat met het gestelde budget te bereiken. 

Fases

In 2018 zijn de eerste 3 fases afgerond. Er is in die fase aan de vleugels rondom de Grote Binnenplaats gewerkt. Het onderhoud en de restauratie aan de Franse tuingevel en de kleine binnenplaats, tijdens fase 4, liepen vertraging op. Om die reden is niet fase 6, maar fase 5 als laatste uitgevoerd. Het was een fase die “geparkeerd” kon worden en vroeg dit jaar is afgerond. De coronacrisis kwam in het laatste staartje, dus van een inhaalslag was geen sprake.

Fasegewijs werken resulteerde in hoge kwaliteit van de werkzaamheden. Ervaringen uit eerdere fases zijn meegenomen en toegepast naar volgende fases. Ook kon ervaren personeel in iedere fase worden ingezet, in plaats van een groot aantal medewerkers waaronder minder ervaren mensen. Er zijn 49 bouwvergaderingen geweest.

Restauratie en groot onderhoud

Daken en gevels zijn gerestaureerd, er is schilderwerk, lood-, lei- en zinkwerk uitgevoerd en het natuursteen is hersteld en vervangen. 36 kleuren verf zijn toegepast en 85 boekjes bladgoud zijn verwerkt aan ornamenten en vazen. Ook zijn er 149 luiken uitgenomen, geschilderd en herplaatst. 82 kapotte ruitjes en 242 rozetten zijn vervangen in de ramen. Restauratie architect Laurijs Weyts is trots op het eindresultaat.

Kostenpost

In totaal heeft het project 1,6 miljoen gekost met een overschrijding van €50.000, dit is 3 %. Circa 20 % is gesubsidieerd. Vanuit het Rijk is een subsidie van circa € 100.000 verkregen en vanuit de Provincie een subsidie van €240.000 toegekend. Bergen op Zoom verkeert in zwaar weer en monument op monument gaat in de verkoop. Of de gemeente zo’n grote kostenpost kan veroorloven is de vraag. Maar volgens Barry Jacobs, wethouder gemeente Bergen op Zoom, was het een vrij logisch besluit. “Als we een monument in bezit hebben, zorgen wij daar goed voor.” Om de komende 40 jaar door te kunnen moest er flink geïnvesteerd worden. De komende 20 jaar zal geen groot onderhoud plaatsvinden, verwacht Weyts.