VNG verzet zich breed tegen korten op WMO-budgetten
Het verzet tegen kortingen op het Wmo-budget is overgeslagen naar West-Brabant. Sommige gemeenten gebruiken zelfs de SP-slogan Geen taken zonder knaken. De Roosendaalse wethouder René van Ginderen doet daar niet aan mee. Wel ziet hij net als de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) van ‘een landelijk probleem’ dat kwetsbare mensen raakt.
Van Ginderen heeft de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in zijn portefeuille. Hij fungeert ook als aanspreekpunt voor West-Brabant West. Specifiek voor de Wmo is er een zogeheten bestuurstafel waar negen wethouders uit het gebied met elkaar overleggen.
Uit de begrotingen van verschillende gemeenten blijkt dat de optelsom van Haagse kortingen doorwerkt. Niet alleen het korten vanaf 2026 op de Gemeentekas, maar zeker ook de bezuinigingen op Wmo-gelden, bedoeld voor kwetsbare en hulpbehoevende groepen. Dat leidt overal tot een puzzel die zonder harde keuzes vrijwel niet te leggen is.
Begrotingen
Zo constateert Roosendaal dat de betaalbaarheid en uitvoering van de Wmo onder druk staan. De gemeente wil daarom snel uitproberen wat het initiatief ‘Gezond leven zo gemakkelijk mogelijk maken’ – met zogeheten wijkgerichte indicatieloze dagbelevingslocaties – oplevert. Vanaf 2026 is dit concept het uitgangspunt voor de nieuwe subsidies voor ontmoeting en inloop en eventuele inkoop van dagbesteding.
Etten-Leur vraagt zich echter hardop af of het in samenspraak met de mensen die van de budgetten afhankelijk zijn kan kijken wat echt móet en wat misschien wat minder nodig is. ‘Afschalen’ is een term die dan valt. Halderberge benoemt het risico voor budgetoverschrijdingen omdat het bij de Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdzorg om zogeheten open einde-regelingen gaat. Miljoentekorten dreigen voor vele gemeenten.
Gemeentefonds
De SP is landelijk al een actie gestart tegen het feit dat gemeenten wél meer te doen krijgen, maar van de landelijke overheid niet het geld ontvangen om die taken uit te voeren. Het motto Geen taken zonder knaken, is -al dan niet licht gewijzigd- breed omarmd.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) stelt zich al langer op het standpunt dat het onaanvaardbaar als het kabinet een Wmo-korting van 200 miljoen euro doorvoert.
Via het Gemeentefonds ontvangen gemeenten compensatie voor het feit dat onze bevolking groeit. Het Rijk besloot om deze compensatie voor het onderdeel Beschermd Wonen zowel voor 2024 als 2025 een andere grondslag te geven. Tot dusver ging dat op basis van cijfers van de deelpopulatie die beschermd woont. Maar die groep werd de afgelopen jaren kleiner door een ingezette beweging als Beschermd Thuis.
Gemeenten investeren juist steeds meer in ambulante ondersteuning en dagbesteding. Maar daar wordt dan weer niet gekeken naar volumegroei en extra compensatie. De VNG vindt dit ongewenst en noemt het ‘eenzijdig micromanagement’.
Vervelend
Staatssecretaris Vicky Maeijer liet weten dat zij het vervelend vindt dat het niet is gelukt om gemeenten naar tevredenheid te compenseren. Kwetsbare inwoners mogen niet de dupe worden, stelde ze. Daarover zijn alle partijen het in elk geval eens.