Wanneer mag je als grensbewoner de Belgische grens nog over?

Even tanken, funshoppen of gezellig wandelen door de binnensteden van België is voor Nederlanders voorlopig niet aan de orde. Door een aangepast ministerieel besluit (MB) is het niet langer toegestaan om voor niet-essentiële reizen de grens over te steken. Wel blijft de grens geopend voor essentiële verplaatsingen en een aantal andere uitzonderingen (voor onder meer grensbewoners).

Door: Maarten Elst

In een acht pagina’s tellend document presenteerde Annelies Verlinden, de Belgische minister van Binnenlandse Zaken eerder deze week haar plannen. In artikel 21 van het MB staat dat ‘niet-essentiële reizen naar het buitenland (vanuit België, red.) zijn verboden voor personen die hun hoofdverblijfplaats hebben in België’. Andersom geeft het artikel aan dat ‘niet-essentiële reizen naar België zijn verboden voor personen die hun hoofdverblijfplaats hebben in het buitenland (bijvoorbeeld Nederland, red.)’.

Essentiële verplaatsingen

Minister Verlinden somt in het MB een aantal reizen op die als essentieel kunnen worden gezien. Het gaat hierbij om reizen omwille van professionele (studie)redenen, dwingende gezinsredenen, humanitaire redenen, juridische redenen, verzorging van dieren, voertuigtechnische redenen (veiligheid), verhuizing of doorreis. Inwoners van grensgemeenten en direct aangrenzende gemeenten kunnen voor essentiële dagdagelijkse redenen de grens passeren.

In het MB geeft de minister aan dat dergelijke essentiële reizen zijn toegestaan met een geldig ingevulde digitale of papieren verklaring. In deze verklaring geeft men vooraf aan waarom hij/zij de grens passeert en dient het gedurende de hele reis op zak te houden. ,,Bij gebrek aan deze verklaring, is de vervoerder ertoe gehouden het boarden te weigeren. De vervoerder controleert bij aankomst op Belgisch grondgebied opnieuw dat de verklaring op eer werd ingevuld”, zo staat geschreven in het besluit.

Verklaring op eer

,,Bij gebrek aan deze verklaring op eer of bij valse, misleidende of onvolledige informatie in deze verklaring, kan in voorkomend geval de binnenkomst geweigerd worden overeenkomstig artikel 14 van de Schengengrenscode of artikel 43 van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen.”

In artikel 43 van de wet van 15 december 1980 staat dat de minister (of zijn gemachtigde) de binnenkomst en het verblijf van burgers van de Europese Unie en hun familieleden mag weigeren om redenen van de volksgezondheid. ,,De politie werkt momenteel een plan uit om gerichte controles uit te voeren voor mensen die vertrekken en terugkomen. Wie niet in orde is, riskeert een boete”, zo vertelde de minister tegen VRT.

Kalmthoutse Heide

Veel Nederlanders zoeken tijdens de tweede lockdown de rust van grenspark de Kalmthoutse Heide op. Het Belgische ministerie van Binnenlandse Zaken heeft beloofd ‘niet op de loer te liggen om boetes uit te delen’ wanneer men tijdens het wandelen de grens passeert. Wél zijn wandelingen vlak over de grens verboden, zo benadrukt het ministerie. Ook hiervoor heeft men, mocht het om een essentiële wandeling gaan, een geldig ondertekende verklaring op zak nodig waarom hij/zij op dat moment de grens moet passeren.

De Passenger Locator Form (PLF) voor reizigers die voor essentiële redenen langer dan 48 uur in België moeten verblijven, blijft van kracht. Dit formulier is eveneens te vinden op de officiële website van de Belgische overheid.

Uitzonderingen om de grens over te gaan

In het MB staat dat men voor de volgende reizen een formulier nodig heeft om de grens over te gaan. Alle andere niet-essentiële reizen naar België zijn verboden:

– Reizen om louter professionele redenen (reizen van beroepssporters met een topsportstatuut, professionelen uit de cultuursector en journalisten bij het uitoefenen van hun werk);
– Reizen van diplomaten, ministers, staats- en regeringsleiders;
– Reizen van medewerkers en uitgenodigden van diplomatieke en consulaire posten, internationale organisaties of instellingen waarvoor de fysieke aanwezigheid noodzakelijk is;
– Reizen van leden van het Europees Parlement in het kader van hun functies;
– Reizen omwille van dwingende gezinsredenen (gezinshereniging);
– Bezoeken aan een echtgenoot of partner die niet onder hetzelfde dak woont (hiervoor heeft men een aannemelijk bewijs nodig voor het aantonen van een stabiele en duurzame relatie);
– Reizen in het kader van co-ouderschap;
– Reizen in het kader van erediensten (huwelijken van verwanten of aanverwanten in de eerste en tweede graad, begrafenissen of crematies van verwanten of van aanverwanten in eerste en tweede graad, of van naasten (hiervoor heeft men een aannemelijk bewijs nodig voor het aantonen van een stabiele en duurzaam onderhouden relatie met deze naaste));
– Reizen omwille van humanitaire redenen (palliatieve zorgen, medische redenen, verderzetting medische behandeling in een Belgische zorglocatie, bijstand of zorgverlening aan oudere, minderjarige, gehandicapte of kwetsbaar persoon);
– Studiegerelateerde reizen (reizen van leerlingen, studenten, stagiairs (enkel in het kader van studie naar stageadres) en onderzoekers met een gastovereenkomst);
– Reizen naar het aangrenzende land door inwoners van grensgemeenten (waaronder gemeente Woensdrecht en Roosendaal vallen, red.) en hun directe buurgemeenten (waaronder gemeente Bergen op Zoom valt, red.) als onderdeel van het dagdagelijkse leven voor de activiteiten die eveneens in het land van hoofdverblijfplaats toegelaten zijn en noodzakelijk zijn) (hiervoor heeft men in zoverre het mogelijk is een aannemelijk bewijs voor nodig);
– Reizen om zorg te dragen voor dieren (hiervoor heeft men een aannemelijk bewijs nodig);
– Reizen in het kader van juridische verplichtingen (voor zover noodzakelijk en digitaal geen optie is);
– Reizen om dringende herstellingen te laten uitvoeren voor de veiligheid van een voertuig;
– Reizen in het kader van verhuizing
– Doorreizen