Waterschap zet kabinet onder druk: ‘Snel plan voor landelijk PFAS-verbod’
Het AB van waterschap Brabantse Delta.
Waterschap Brabantse Delta dringt aan op een landelijk actieplan tegen PFAS-vervuiling en wil dat het kabinet vóór eind 2026 een plan van aanpak maakt. Het algemeen bestuur van het waterschap heeft woensdagavond een voorstel van Partij voor de Dieren (PvdD) en Water Natuurlijk met een nipte meerderheid aangenomen.
De verontreiniging van oppervlaktewater met PFAS – schadelijke en nauwelijks afbreekbare chemische stoffen – is volgens Ludo Maas (PvdD) een direct gevolg van het uitblijven van Rijksbeleid. “Onze waterschappen hebben de taak om te zorgen voor schoon water, maar we kunnen PFAS niet bij de bron aanpakken”, aldus het AB-lid. “Zonder duidelijke landelijke regelgeving en een effectief actieplan blijven wij met de kosten en de gevolgen zitten.”
Ongezond hoge concentraties
In gebieden rond Woensdrecht en Gilze-Rijen zijn de PFAS-concentraties in het oppervlaktewater inmiddels “ongezond hoog”, zo constateren de indieners van de motie. Ondanks eerdere waarschuwingen van het RIVM en oproepen van de Unie van Waterschappen en andere belangengroepen, blijft echter een nationaal verbod op PFAS uit. Maas: “In landen als Frankrijk en België worden er al stappen gezet om PFAS aan banden te leggen. Nederland kan dit ook, maar tot nu toe blijft het stil vanuit Den Haag.”
Brandbrief aan het kabinet
Hoewel het dagelijks bestuur de motie aanvankelijk ontraadt, kan DB-lid Angelien Hagenaars (Ongebouwd) akkoord gaan als de indieners een tekstpassage schrappen: een toespeling op mogelijke juridische stappen tegen de minister gaat uit de tekst. Het DB krijgt de opdracht om, in samenwerking met andere waterschappen, een brandbrief te sturen naar het kabinet. In deze brief wordt het kabinet opgeroepen om vóór 1 januari 2025 met een concreet actieplan te komen. Hierin moet een landelijk verbod op de productie en het gebruik van niet-essentiële PFAS-producten centraal staan, evenals een verbod op het lozen van PFAS op oppervlaktewater en riolen.
Meerderheid door VVD-stem
Uiteindelijk stemmen vijftien AB-leden vóór de aangepaste motie, veertien zijn tegen. Opmerkelijk genoeg geeft VVD-fractievoorzitter Ton Overeem zijn steun – terwijl zijn overige partijleden het voorstel verwerpen. Daarmee krijgt het PvdD-WaterNatuurlijk de doorslaggevende stem voor een nipte bestuursmeerderheid. Overeem vindt het belangrijk dat de Rijksoverheid nu tot actie wordt aangespoord, zegt hij in een reactie na afloop van de vergadering. “Vooral dat dit via de Unie van Waterschappen gaat, is belangrijk.” Een soortgelijke motie komt volgende maand in andere waterschappen aan de orde. De PvdD-fractie in Waterschap Scheldestromen dient deze in tijdens de vergadering van 3 oktober, in Waterschap De Dommel is dat op 2 oktober.