Zo maakt Varta waardevolle producten van afval

Metershoge bergen met snoeiafval waren voor de broers Jack en Charl Goossens de aanleiding om een onderzoekslaboratorium op te richten. Met hun bedrijf Varta onderzoeken ze in Bergen op Zoom hoe ze van afvalstromen zoals bladeren, hoogwaardige producten kunnen maken.

Sinds 1931 kweekt en teelt de familie Goossens in Nispen Laurierbomen. Twee keer per jaar worden die bomen gesnoeid, wat hoge bergen laurierblad oplevert. “Veel mensen zullen als ze naar dat snoeiafval kijken bladeren zien liggen. Wij zien daar voedingsstoffen in zitten, bijzondere oliën en vezels”, zegt Jack Goossens. In het onderzoekslab wordt onderzocht wat er precies in het blad zit, hoe je het eruit kunt halen en wat je er vervolgens van kan maken. Of zoals de broers het zouden zeggen: “We doen onderzoek op welke manier we reststromen uit de agrarische sector kunt verwaarden.”

Delta Agrifood Business

Jaren geleden begon het onderzoek in een fietsenschuurtje op het terrein van de kwekerij. Dat schuurtje werd omgebouwd tot laboratorium, maar al snel liepen ze daar tegen beperkingen aan. “We werden steeds groter tot we uiteindelijk een volwaardig lab zijn gestart hier in Bergen op Zoom.” Samen met andere innovatieve bedrijven huist Varta in het Delta Agrifood Business-gebouw (DAB), een open innovatie- en expertisecentrum van bedrijfsleven en onderwijs.

Fermentatie-lab

Op de begane grond van het gebouw laat Jack het fermentatielab zien. “Daar doen we onderzoek naar de vezels, de voedingstoffen die in de plant zitten en de manier waarop die gebruikt kunnen worden in potgrond”, zegt hij terwijl hij naar een ronde ruitje in de deur wijst. Het onderzoek moet in het donker gebeuren, maar om toch een blik te kunnen werpen in de ruimte zet hij kort een lampje aan. In de paar verlichtte ruimten staan houten stellingkasten met tientallen glazen potten met verschillende substanties.

Weefselkweek

Tegenover het fermentatie-lab opent onderzoeker Denise de Kok de deur van een andere ruimte waar eveneens een paars/roze gloed uit straalt. “Hier vindt de weefselkweek plaats. Normaal gesproken wordt laurier vermeerderd door middel van stekken, maar dat is heel seizoensgebonden. Met deze methode kunnen we jaarrond stekken maken”, legt ze uit. In de ruimte staan kleine plantjes in plastic bekertjes met de wortels in een gelei dat vol zit met voedingstoffen.

Naast de twee donkere kamertjes, maakt Varta ook gebruik van een gedeelde laboratorium. De onderzoekers werken zij aan zij met andere gebruikers van het lab zoals bijvoorbeeld Algae Holland en LambWeston Meijer. “Op dit moment zijn we bezig met het persen van plantresten om te kijken hoe we het blad het beste kunnen verwerken en conserveren”, zegt Goossens. Een medewerker stopt bladersnippers in een chroomkleurige pers, waarna er uit de ene opening een droge stof en uit de andere een natte substantie uit de machine komt.

Laurierdrop

Er wordt geen onderzoek gedaan om het onderzoeken, benadrukt Goossens. “We willen zo snel mogelijk tot concrete producten komen.” Zo wordt er al papier gemaakt waarin de vezels van de laurierbladeren verwerkt zijn. De olie die uit de bladeren komt, wordt al verwerkt in zeep, desinfectie handgel en drop. “Een dropfabrikant was op zoek naar een manier om laurierdrop te maken zonder kunstmatige aroma’s. Zij gebruiken nu onze olie in de drop die overal te koop is”, zegt hij over de samenwerking met Klepper&Klepper.

Unieke blik

Varta is dan wel ontstaan vanuit de laurierkwekerij in Nispen, maar dat wil niet zeggen dat ze zich beperken tot het verwerken van laurierbladeren. In tegendeel. Met hun unieke blik op de sector willen zij ook de productieprocessen en reststromen van andere bedrijven in de groene sector optimaliseren. “Kijk bijvoorbeeld naar de Freesia die in een boeket zit. Die bloem komt van een plant en als die plant is uitgeproduceerd wordt deze gerooid en gecomposteerd”, legt hij uit. “Die plant bezit nog de helft van de voedingsstoffen die de plant gedurende de groei heeft opgenomen en zit vol vezels. Van die vezels willen we etiketten maken die weer door de kweker gebruikt kunnen worden.” Zo kan een kostenpost veranderen in een post waarmee een kweker geld verdient of bespaart.

Duurzame business

Op de vraag waar het bedrijf over tien jaar staat kan Jack Goossens onmogelijk antwoord geven. Maar een droom is er wel: “Mijn droom met dit bedrijf is dat we over tien jaar één van de leidende partijen zijn om de waarde die in onze sector zit echt te gelde te kunnen maken. Dan heb je een duurzame business. Een business die hergebruikt, circulair is maar ook rendabel is.”