Zo ziet de torenkamer van de Peperbus eruit na metamorfose

Wie de ruim zestig meter hoge Peperbus in Bergen op Zoom wil beklimmen, moet zich voorbereiden op een behoorlijke klim per trap. In de nieuw ingerichte torenkamer is het nu mogelijk om halverwege even uit te rusten. Gaandeweg is het project groter geworden en is nu een inspirerende plek voor cultuur, bezinning en educatie.

De torenkamer bevindt zich ongeveer halverwege de kerktoren op de Grote Markt. Na het beklimmen van de wenteltrap kom je in de ruimte die een flinke metamorfose heeft gehad. Waar de ruimte voorheen een donkere opslag was, is het nu een goed afgewerkte ruimte die met verschillende lampen mooi is uitgelicht. Centraal in de torenkamer staat een grote trap van hout, aan de rechterkant staan kerkelijke beelden en tegen de andere muur staat een maquette van de kerktoren, met banieren en foto’s. “We hadden in eerste instantie het idee om hier een rustkamer van te maken, maar in de loop der jaren zijn we steeds verder gaan ontwikkelen”, vertelt erfgoeddeskundige en mede-initiatiefnemer Tom van Eekelen. De torenkamer is nu niet alleen rustgevend, maar ook inspirerend en informatief.

Project Gradatius

De torenkamer is verdeeld in vier thema’s, legt ontwerper Iwan Koolen uit: kerkelijk erfgoed, Snellius, Keldermans en de Peperbus. Het erfgoed zijn religieuze beelden die uit Theater de Maagd komen, uit de tijd dat het nog een kerk was. Een oud astronomisch meetinstrument dat aan het plafond hangt staat symbool voor het thema Snellius. “Hij heeft vanaf deze toren, met wiskunde en een kwadrant afstanden berekend tussen kerktorens én de omtrek van de aarde. Zijn driehoeksmetingen hebben we gebruikt voor het maken van een wereldbol die bovenin de ruimte hangt. Wat Snellius deed, is pure wetenschap. Tegelijkertijd is dit ook een plek van geloof. En die twee thema’s brachten ons op ideeën.”

De thema’s wiskunde en geloof zijn samengekomen bij het maken van de hemeltrap. De trap, die in het midden van de kamer staat, geeft mensen de mogelijkheid bovenin ‘de oneindigheid’ te aanschouwen. “Dit staat symbool voor de hemel”, vertelt Koolen. De oneindigheid is gemaakt door gelijkzijdige driehoeken die zijn gemeten door Snellius zijn driehoeksmetingen. “Het idee is om te reflecteren over het leven: hoe kijk je erop terug én wat is dan de volgende stap?”

Het derde thema gaat over de bouwmeesters van de Brabantse familie Keldermans. Zij ontwierpen verschillende iconische gebouwen in Nederland, waaronder het Markiezenhof. Voor Bergen op Zoom was Antoon I Keldermans in 1476 de stadsarchitect en werkten zij aan uitbreidingen voor de Sint-Gertrudiskerk.

Het vierde en laatste thema is de kerktoren zelf. De Peperbus is tijdens Vastenavond aangekleed. De toren spreekt dan zelfs tegen de kinderen op de Grote Markt. “Als je het met kinderen over de Peperbus hebt, zie je meteen de glimlachen verschijnen”, vertelt Koolen zelf met een glimlach.

Reflectie

Genoeg te leren en te overdenken in de torenkamer dus. De mannen kijken zelf ook positief terug naar project Gradatus. “We zijn heel trots op wat de kamer is geworden”, vertelt van Eekelen. “Er is hier veel gebeurd het afgelopen anderhalve jaar. We hebben met vrijwilligers hier, maar ook op verschillende werklocaties gewerkt. Ik ben sinds 2017 betrokken bij het project, en naast de ontwerpen vormgeven, ook heel uitvoerig met project betrokken geweest samen met de vrijwilligers”, vult Koolen aan. “Ik kan wel zeggen dat er echte vriendschappen zijn gevormd.”

Helemaal klaar met de kamer zijn de mannen nog niet, verklapt Van Eekelen. “We hebben de wens om lesbrieven te ontwikkelen die dieper ingaan op Snellius. Ook willen we een minikwadrant maken waarop kinderen zelf kunnen meten en interactieve elementen aan de kamer toevoegen.”

De torenkamer is te bezichtigen van dinsdag t/m zaterdag van 10.00 uur tot 16.30 uur. En zondag van 13.00 uur tot 16.30 uur.